جنون، انتقام و كودكان يمن
جعفر قنادباشي
عربستان سعودي بعد از شكست عمليات اشغال بندر حديده و رونمايي از برخي دستاوردهاي تازه انصارالله در ميدان جنگ يمن، احساس كرده است كه معادله نظامي در جنگ به شكل جدي به نفع مردم يمن تغيير يافته است. در شرايطي كه عربستان سعودي و امارات متحده عربي، با همكاري مستقيم مستشاران نظامي فرانسه تلاش داشتند تا بندر كليدي و استراتژيك حديده را اشغال كنند، با مقاومت انصارالله و مردم يمن، اين عمليات ناكام ماند، همزمان پهپادهاي بمب‌افكن انصارالله در آسمان عربستان و امارات حضور پيدا كردند و در عملياتي موفق توانستند فرودگاه ابوظبي را هدف قرار دهند و...
نهايتا عمليات نيروي دريايي انصارالله كه موفق شد به چندين كشتي جنگي عربستان و متحدانش در درياي سرخ حمله كند و اهداف نظامي در دريا را نيزمنهدم كند. اين شكست‌هاي پي در پي، رياض را متوجه كرد كه نه تنها در عرصه رواني و تبليغاتي جنگ را به مردم يمن واگذار كرده است بلكه در عرصه ميداني هم در حال شكست در برابر جنبش انصارالله يمن است. عربستان در برابر اين شكست‌ها، به جاي تسليم در برابر واقعيت و پذيرش شكستش در تلاش براي تسلط بر مردم يمن، تصميم گرفت تا استراتژي خود را بار ديگر در يمن تغيير دهد. به همين دليل است كه طي هفته‌هاي گذشته مي‌بينيم عمليات ائتلاف تحت رهبري عربستان سعودي، به حملات گسترده و هدفمند به مراكز غيرنظامي و شهروندان عادي تغيير جهت يافته است. ائتلاف تحت رهبري عربستان سعودي طي روزهاي گذشته چندين عمليات جنون‌آميز را عليه شهروندان غيرنظامي و مراكز شهري و خدماتي انجام داده است. حمله به بيمارستان حديده به عنوان بزرگ‌ترين بيمارستان يمن و شهادت چندين نفر از كادر درماني و پزشكي اين بيمارستان، از جمله حملات جنايت‌بار اخير عربستان بود. حمله به يك بازار شهري و هدف قرار دادن اتوبوس حامل دانش‌آموزان در ميان بازار كه باعث كشته شدن ده‌ها كودك بي‌گناه يمني شد، نشان از جهت‌گيري جديد عربستان سعودي عليه اهداف غيرنظامي دارد. اما دليل اين انتخاب چيست؟ تحليلگران نظامي، دو انگيزه عمده را براي چنين انتخابي مطرح مي‌كنند. اولين انگيزه از نظر كارشناسان نظامي، مساله‌اي است كه به آن جنون نظامي گفته‌مي‌شود. فرماندهان ارشد يك طرف جنگ بعد از مشاهده شكست‌ها، دستوراتي صادر مي‌كنند كه از هيچ منطق عقلاني پيروي نمي‌كند. در چنين شرايطي فرماندهان نظامي احساس مي‌كنند كه كابوس تلخ شكست آنها تعبير شده است و براي مقابله با اين احساس تلخ، تصميم‌هايي جنون‌آميز و انتقام‌جويانه اتخاذ مي‌كنند. هدف گرفتن اهداف غيرنظامي از سوي ائتلاف تحت رهبري عربستان سعودي در يمن تا اندازه‌اي گسترده شده است كه صداي بسياري از دولت‌هاي حامي عربستان را هم درآورد. تا جايي كه رييس‌جمهور فرانسه، كه از حاميان اصلي ائتلاف محسوب مي‌شود، در برابر عمليات حمله به بيمارستان حديده به‌شدت ابراز نگراني و اين حمله را محكوم كرد. انگيزه ديگري كه براي اين عملكرد عربستان سعودي در يمن مطرح مي‌شود، تلاش براي استفاده از احساسات مردمي و افكار عمومي يمن است تا از طريق افزايش هزينه‌هاي غيرنظامي جنگ و افزايش كشتار، قحطي و فشار بر مردم عادي، آنها را عليه سيستم سياسي حاكم تحت مديريت انصارالله به شورش برانگيزد. آنچه مشخص است به لحاظ نظامي حمله به اهداف غيرنظامي، هدف گرفتن بيمارستان‌ها و اتوبوس دانش‌آموزان، حمله به بازار‌ها، عروسي و عزا، به هيچ عنوان عمليات سخت يا پيچيده‌اي نيست. عربستان نمي‌تواند اين حملات را براي خود دستاورد يا پيروزي در جنگ يمن به حساب بياورد، بلكه هر يك از دو انگيزه بالا را براي اين حملات در نظر بگيريم، نهايتا به اين نتيجه مي‌رسيم كه عربستان شكست خود را در ميدان جنگ پذيرفته است. چه جنون نظامي و چه فشار براي تنگ‌كردن طناب بر گردن غيرنظاميان، هر يك عامل اين حملات باشد، نشان از اين دارد كه عربستان پذيرفته در ميدان رويارويي نظامي با نظاميان انصارالله راه به جايي نمي‌برد و مجبور است راه‌حل ديگري انتخاب كند. آنچه امروز از سوي عربستان سعودي و متحدانش در يمن انجام مي‌شود، مصداق بارز جنايت جنگي و هدف گرفتن عامدانه غيرنظاميان است.
اين جنايات بايد براي همه هواداران و مدعيان دموكراسي، حقوق بشر و آزادي در كشورهاي حامي عربستان تشريح شود تا متوجه شوند كه امروز يكي از ديكتاتورترين و مرتجع‌ترين حكومت‌هاي منطقه، در جنگي جنايتكارانه، تلاش مي‌كند تا حق مردمي را كه علاقه‌مندند به جاي زندگي زير تسلط دست‌نشاندگان خارجي، خودشان سرنوشت‌شان را در اختيار بگيرند، سلب كند و در اين راه از هيچ جنايتي حتي كشتار كودكان بي‌گناه مدرسه‌اي و حمله به بيمارستان‌ها هم صرف نظر نمي‌كند.