يادگيري ماندگار و ابزارآموزشي
محمد داوري
حالا كه آموزش مجازي تلنگري بر نظام آموزشي ما زده، بهتر است از آن استقبال كنيم و با تمركز بر مزيتهاي اين آموزش مكمل كه فعلا كرونا آن را جايگزين آموزش حضوري كرده است، كاري كنيم كه براي تحول در نظام آموزشي كشورمان ماندگار شود. بيترديد آموزش مجازي مثل خيلي از چيزها و كارها در فضاي مجازي معايب و محاسني دارد كه متاسفانه در فرهنگ آميخته با توهم توطئه ما بيشتر نيمه خالي ليوان ديده ميشود و اين منفيبيني باعث ميشود كه از خير نيمه پر آن هم بگذريم. آموزش مجازي چون والدين و معلمان را خسته كرده است، نيمه پر ليوان آن خيلي ديده نميشود شايد بهتر است براي ديدن نيمه پر سراغ خود دانشآموزان رفت و البته كارشناسان حوزه آموزش نيز خيلي مردم را به مزيتهاي آموزش مجازي توجه ميدهند كه اميد است اين توجه دادنها موثر واقع شود. اما نكتهاي كه در اين نوشته ميخواهم به آن اشاره كنم، نيمه خالي يا پر ليوان آموزش مجازي نيست، بلكه توجه دادن به يكي از ضلعهاي مثلث آموزش است كه در آموزش مجازي مورد غفلت قرار گرفته است و موجب شده تا فرآيند آموزشي آسيب ديده و يادگيري سطحي و گذرا شود و معلمان و والدين نگران افت تحصيلي شوند.
در كنار محتوايي كه آموزش داده و روش آموزشي كه به كار گرفته ميشود آنچه يادگيري را عميقتر و ماندگارتر ميكند، استفاده از ابزار آموزشي است و اين ضلع مثلث آموزش تضمينكننده كيفيت آموزش و استمراربخش يادگيري است و باعث ميشود در سهگانه فرآيند يادگيري يعني يادگيري، يادسپاري و يادآوري با ماندگار كردن محتواي آموزش يادآوري موضوع مربوطه حتي با گذشت زمان نيز ميسر شود. متاسفانه والدين در اين شرايط كه آموزش مجازي است از استفاده ابزار آموزشي غافل هستند در حالي كه با تهيه ابزارهاي آموزشي مربوط به دروس مختلف به ويژه براي دوره ابتدايي ميتوانند هم لذت يادگيري به كودكان و نوجوانان را بچشانند و هم يادگيري آنها را ماندگار كنند. نتايج پژوهشها نشان ميدهد كه چون ابزار آموزش در فرآيند يادگيري همه حواس به ويژه بينايي را درگير ميكنند، بيش از هشتاد درصد محتواي آموزشي ياد گرفته شده و در ذهن دانشآموز و يادگيرنده ماندگار ميشود. خوشبختانه در حال حاضر صنايع آموزشي پيشرفت خوبي داشتهاند و لوازم و امكانات و ابزار و تجهيزات آموزشي خوبي براي اين منظور در بازار وجود دارد كه با يك جستوجوي ساده اينترنتي ميتوان به انواع مختلفي از صنايع آموزشي دست يافت و ابزار را به كمك گرفت تا يادگيري در بالاترين سطوح خود ممكن و ماندگار شود.