تلاش براي اصلاح از درون
اسماعيل گراميمقدم
در رابطه با بازداشت سيد مصطفي تاجزاده ذكر اين نكته ضروري است كه تحليل دقيق مواضع ايشان بيانگر آن است كه مواضع ايشان ضد امنيتي نيست. به عنوان شخصي كه براي سيد مصطفي تاجزاده و ديدگاههايش همواره احترام فراواني قائل بودم و در عين حال اختلاف سليقههاي فراواني در خصوص رويكرد اصلاحگري ايشان داشتهام، معتقدم كه تاجزاده همواره بر دو مسير روشن پافشاري كرده است كه تلاش ميكنم به آن اشاره كنم.
1) در گفتوگويي كه اخيرا در مناظره ميان تاجزاده با يكي از براندازان شكل گرفت، تاجزاده عميقا از نگاه اصلاحطلبي در ايران دفاع كرد و مخالفت خود را با مواضع براندازان به صورت روشن بيان كرد. كسي كه به صورت آشكار و هويدا در اتاقي كه دهها هزار نفر در آن حضور دارند با صداي بلند اعلام ميكند كه مخالف براندازي جمهوري اسلامي است، نه تنها رفتاري ضد امنيتي ندارد، بلكه در راستاي تقويت پايههاي امنيتي و رواني جامعه قدم برميدارد. شمايلي چون تاجزاده از بنياد جمهوري اسلامي دفاع ميكند و رفتارهاي براندازانه را بر نميتابد. به نظرم ضروري است، حقوقدانان صاحب نظر نيز به اين بحث ورود كنند و موضوع را از جنبههاي حقوقي و قانوني بررسي كنند كه آيا يك چنين ديدگاههاي مصداق، رفتارهاي ضد امنيتي است يا تقويتكننده امنيت كشور است؟
2) ويژگي تاجزاده و باورهايش طي 30سال اخير، همواره مبتني بر اصلاحطلبي در دورن نظام است. بايد توجه داشت كه اصلاحطلبي بر خلاف تصور برخي افراد افراط گرا، پديده نامباركي نيست. حرف همه سياستگذاران به نوعي پيروي از اصلاحات است. شخص ابراهيم رييسي در جريان جراحي اقتصادي، اعلام ميكند كه به دنبال اصلاح اقتصادي است. از سوي ديگر رييس دستگاه قضا از توسعه قضايي و اصلاح برخي رويههاي نامناسب قضايي سخن ميگويد. اين اظهارات را در بطن ديدگاههاي ساير مديران نيز ميتوان رديابي كرد.
بنابراين مسير تاجزاده كه رويكرد اصلاحي است، شوون ديگري از اصلاحات است كه بايد به آن توجه كرد. تاجزاده از ضرورت اصلاح نظارت استصوابي سخن ميگويد و اعلام ميكند اين روند باعث بيرون ماندن بسياري از چهرههاي دلسوز كشور شده است. به هر حال طبيعي است كه بعد از 44سال برخي حوزههاي قانوني، مديريتي، اجرايي و... نيازمند اصلاح باشند. همچنانكه شخص رهبر انقلاب از اصلاح برخي ساختارهاي سياسي از جمهوري به نظام رياستي -پارلماني سخن گفتهاند. بنابراين هرچند ممكن است در برخي حوزهها، ادبياتي از سوي تاجزاده استفاده شده باشد كه براي برخي گروهها ثقيل و سنگين باشد، اما محتواي اصلاحطلبي كه تاجزاده از آن سخن ميگويد، اصلاح از درون است كه ايرادي بر آن نميتوان متصور شد.
3) با همه انتقاداتي كه مطرح ميشود، شخصي مانند تاجزاده به اتمسفر انتخابات ورود و ثبتنام ميكند. شخصي كه به فرآيند انتخابات ورود ميكند، اعلام كرده كه جمهوري اسلامي را قبول داشته و قصد دارد در اين چارچوب اصلاحات مورد نظرش را دنبال كند. در شرايطي كه ابراهيم رييسي در حوزه اقتصادي اقداماتي را صورت داده كه باعث تورم بالا شده، ضروري است كه كشور به سمت افزايش مشاركتهاي عمومي حركت كند. تحركات تاجزاده در فضاي عمومي و سياسي كشور باعث ميشود تا اينرسيهاي موجود در ميان طيفهاي مختلف و قشار گوناگون به جاي خيابان در عرصه گفتوگوهاي كلامي و در بطن شبكههاي اجتماعي به كار گرفته شود. بنابراين اين رفتارهاي مصلحانه و به نفع امنيت كشور است.
4) از سوي ديگر ايران در سطوح بالاي بينالمللي در حال مذاكره با 4+1 و امريكا است تا از حقوق خود دفاع كند و توانسته دانش هستهاي خود را تا حد چشمگيري ارتقا دهد. با يك چنين ظرفيتهايي آيا يك چنين رفتارهاي سلبي اين پرسش را ايجاد نميكند كه چرا نظامي كه بهرهمند از اين حد از ظرفيت و قدرت است در برابر يك منتقد مصلح اينگونه رفتار ميكند؟ آيا دشمنان از اين رفتارها سوءاستفاده نخواهند كرد و اين پالس را صادر نميكنند كه اصلاحطلبي در اين نظام دورنمايي نخواهد داشت و هر نوع اصلاحطلبي در اين كشور محكوم به شكست است. اميدواريم مجموعه اين نگرانيها از سوي تصميمسازان كشور حلوفصل شود و كشور به سمت يك گشايش واقعي حركت كند. گشايشي كه امروز بيشتر از هر زمان ديگري به آن نياز داريم تا به وسيله آن تلاشهاي بدخواهان كشور بياثر شود.