قطاري كه براي همه جا داشت
احمد مازنی
يكي از كليدواژه‌هاي سخنان امام خميني تاكيد بر وحدت كلمه بود، امام در عمل نيز با وحدت و انسجام همه مردم ايران و با اتحاد طيف‌هاي مختلف مبارزان و مخالفان رژيم سلطنتي توانست انقلاب مردم ايران را به پيروزي برساند. كساني كه وقايع اواخر سال ۱۳۵۶ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ را به خاطر دارند يا با مطالعه تاريخ وقايع مذكور با روند حوادث آن روزها آشنايي دارند، مي‌دانند كه طيف‌هاي مختلف سياسي ضدرژيم با مباني فكري و روش‌هاي مختلف فعاليت مي‌كردند و در عمل ارتباطي با گروه‌هاي ديگر نداشتند و اگر هم داشتند بسيار محدود و پراكنده بود. چريك‌هاي مذهبي و چپ، جبهه ملي و احزاب اقماري آن، مبارزان روحاني، بازاريان و دانشگاهيان مبارز، هر كدام با روش و منش خاص خود با رژيم سلطنتي مبارزه مي‌كردند و توده‌هاي مردم نيز به‌رغم نارضايتي از اوضاع اقتصادي و سياسي و مفاسد اخلاقي حاكم بر رژيم، خشم فروخورده‌اي را در درون خويش داشتند و هر گونه تلاشي براي تغيير را مشت بر سندان كوبيدن مي‌دانستند، اما امام خميني به عنوان پيشواي مذهبي و سياسي مورد قبول اكثريت قاطع ملت تمامي گروه‌ها و اقشار مختلف ملت را به وحدت كلمه دعوت كرد و همواره تأكيد مي‌كرد كه اختلافات را كنار بگذارند. در نتيجه گروه‌ها و قشرهاي مختلف، روي اهداف مشترك تحت رهبري امام خميني به وحدت رسيدند. اهدافي چون نفي سلطنت، استقلال و پيشرفت ايران در چارچوب نظام مبتني بر آرای مردم، اما اكثريت قاطع مردم همه اين هدف‌ها را در قالب جمهوري اسلامي جست‌وجو مي‌كردند و تا پيروزي انقلاب اسلامي «قطار انقلاب» براي همه جا داشت و حتي در سال اول پيروزي انقلاب احزابي چون توده، چريك‌هاي فدايي، مجاهدين خلق (منافقين)، جبهه ملي و ساير گروه‌ها از منتهي‌اليه چپ تا منتهي‌اليه راست، در قطار انقلاب جاي داشتند و در رسانه ملي با تابلوي خود با ديگران به مناظره مي‌پرداختند، نشريات آزاد بود، ميتينگ‌ها برگزار مي‌شد و چهره‌هاي سياسي نامزد انتخابات مي‌شدند. اما عواملي چون: وقوع جنگ، اقدامات تروريستي گروه‌هاي خشونت‌طلب، وابستگي بعضي از احزاب به بيگانگان و در سوي ديگر نفوذ عناصر غيرانقلابي و بي‌اعتقاد به انديشه امام خميني در برخي نهادهاي نظام جديد، هر كدام سهمي در پياده شدن افراد و گروه‌هايي از قطار انقلاب داشتند و دارند.
در انديشه امام خميني دامنه وحدت بسيار گسترده است، نمونه‌اي از كلام امام در اين زمينه قابل ملاحظه است:
«من از شما آقايان، از تمام ملت ايران، از تمام اقشار ايران، ازدانشجويان محترم، از تجار، از كارگران، از كارفرمايان، از همه ملت خواستارم كه حفظ كنند وحدت كلمه را و نگذارند اينها در بين اقشار شما تفرقه بيندازند.» (صحيفه امام، ج۷، ص ۶۴) «ما بايد از همه طبقات ملت تشكر كنيم كه اين پيروزي تا اينجا به واسطه وحدت كلمه بوده است. وحدت كلمه مسلمين ـ همه، وحدت كلمه اقليت‌هاي مذهبي با مسلمين، وحدت دانشگاه و مدرسه علمي، وحدت طبقه روحاني و جناح سياسي. بايد همه اين رمز را بفهميم كه وحدت كلمه رمز پيروزي است؛ و اين رمز پيروزي را از دست ندهيم و - خداي نخواسته - شياطين بين صفوف شما تفرقه نيندازند.» (صحيفه امام؛ ج ۶، ص ۹)
«يك دسته از مسلمانان شيعه هستند و يك دسته‌‌اي از مسلمانان سني، يك دسته حنفي و يك دسته‌‌اي حنبلي و دسته‌‌اي اخباري هستند؛ اصلا طرح اين معنا از اول درست نبود. در يك جامعه‌‌اي كه همه مي‌خواهند به اسلام خدمت كنند و براي اسلام باشند، اين مسائل نبايد طرح شود. ما همه برادر هستيم و با هم هستيم، منتها علماي شما يك دسته فتوا به يك چيز و شما تقليد از علماي خود كرديد و شديد حنفي، يك دسته فتواي شافعي را عمل كردند و يك دسته ديگر فتواي حضرت صادق را عمل كردند، اينها شدند شيعه، اينها دليل اختلاف نيست. ما نبايد با هم اختلاف يا يك تضادي داشته باشيم، ما همه با هم برادريم. برادران شيعه و سني بايد از هر اختلافي احتراز كنند. امروز اختلاف بين ما تنها به نفع آنهايي است كه نه به مذهب شيعه اعتقاد دارند و نه به مذهب حنفي يا ساير فرق، آنها مي‌خواهند نه اين باشد نه آن، راه را اين طور مي‌دانند كه بين شما و ما اختلاف بيندازند.» (30/4/1359) قطار انقلاب در سنت و سيره امام خميني براي همه اقوام و اديان و مذاهب ايراني و همه جريان‌هاي سياسي جا داشت. اين قطار هم چنان با حفظ اصول اوليه انقلاب اسلامي و آرمان‌هاي شهيدان و مشي تحول‌خواهي بنيانگذار براي همگان جا دارد و بايد از پياده كردن مردم از قطار انقلاب خودداري و بار ديگر عموم مردم ايران كه از دفع حداكثري مدعيان، آزرده خاطر هستند را با سياست سمحه و سهله و شرح صدر به قطار انقلاب برگرداند. در اين صورت است كه مي‌توانيم در نيل به اهداف انقلاب اسلامي توفيق داشته باشيم. ادامه دارد