ميراث فرهنگي پايمال‌شدني نيست
سيد محمد بهشتي
ورود و حمايت دادستان اصفهان از ميراث فرهنگي و تاريخي امر بسيار مباركي است. لازم به ذكر است كه نه تنها اصفهان، بلكه ميراث فرهنگي و تاريخي نقاط ديگر نيز در ميان كشمكش‌هاي بين دستگاه‌هاي مديريتي ناديده گرفته و ارزش‌هاي آن پايمال شده است. در بسياري از اين كشمكش‌ها، ميراث فرهنگي تنها مي‌ماند و از جانب مديريت‌هاي استان و شهرستان يا قوه قضاييه حمايتي نمي‌ديد، ما در اين خصوص گذشته تلخي را پشت سر گذاشته‌ايم. البته در اين ميان هم بودند دستگاه‌هاي نظارتي كه در حمايت از ميراث فرهنگي ظاهر شدند و تلاش كردند كه دست سوداگران از تخريب ميراث ملي و جهاني ما دور بماند، اما در يك دورنماي كلي و ارزيابي عمومي، ما در اين سال‌ها شاهد تنها ماندن ميراث فرهنگي كشورمان بوده‌ايم. حالا كه دادستان عمومي اصفهان به دفاع از ميراث فرهنگي برخاسته و دادستان كل كشور طي نامه‌اي به دادسراهاي كل كشور به حمايت از ميراث فرهنگي پرداخته است، مي‌توانيم اميدوار باشيم كه فصل تازه‌اي در صيانت از ميراث ملي و جهاني فرهنگي گشوده شود و اين اتفاق، تمام ميراث دوستان و فعالان ميراث فرهنگي سراسر كشور را خشنود خواهد كرد.
نكته ديگر اينكه ارزش‌هاي تاريخي و فرهنگي اصفهان مختص به اصفهاني‌‌ها نيست. ميراث جهاني اصفهان نه تنها به مردم اصفهان و ايران، بلكه به تمام جهان تعلق دارد. ما امانتدار ارزش‌هاي جهاني اين ميراث هستيم، پذيرفته‌ايم و تعهد داده‌ايم كه به نمايندگي از مردم ايران و جهان از اين ميراث گرانقدر پاسداري كنيم. ردپاي اهميت اين موضوع را مي‌توانيم در ماجراي تخلفات برج جهان‌نماي اصفهان و سرانجام آن ببينيم. در آن پرونده هم ميراث تنها مانده بود و تخلفاتي محرز بود، با اين حال فشارهاي جهاني موجب شدند كه سوداگران آن عمارت نقض حريم نكنند و ارتفاع سازه خود را مطابق با قانون كاهش دهند. فعالان حوزه ميراث فرهنگي، صبر و حوصله فراواني دارند، اگر امروز نتوانستند، فردا و پس‌فردا هم تلاش مي‌كنند كه به مقصود خود، حفاظت ميراث فرهنگي و نگاهداشت آنها براي آيندگان، برسند، زيرا خود مفهوم و ارزش‌هاي ميراث فرهنگي و تاريخي ما تحت تاثير منافع كوتاه‌مدت و سودجويي افراد قرار نمي‌گيرد. آن روزها كه جهان‌نما بالا مي‌رفت، سازمان ميراث فرهنگي در مقابل مديران شهري تنها مانده بود و نمي‌توانست چاره‌اي بجويد، اما با صبوري و مداومت و در نهايت بي‌كسي، توانست از مجاري قانوني خود استفاده كند. اين تجربه‌ها به ما نشان مي‌دهد كه ارزش‌هاي ميراث فرهنگي كشور ما اسير سوداگري نمي‌شوند، حمام خسروآقا، اثر بسيار ارزشمند صفوي روزي در همين اصفهان با دخالت مديريت شهري از بين رفت، آن مديران هنوز زنده هستند و مي‌شنوند كه حتي بعد از نابودي اين حمام نيز صحبت از احيا و بازسازي طبق نقشه‌ها مي‌شود. به همين دليل است كه تاكيد دارم ميراث فرهنگي و تاريخي كشور ما پايمال‌شدني و فراموش شدني نيست؛ اگر دورانديشي داشته باشيم و با بصيرت نگاه كنيم، به راحتي مي‌توانيم حافظ اين داشته‌هاي گرانقدر شويم و با تخلفات، ميراث‌مان را به بهاي ناچيز نفروشيم.