كوتاه در باب حريم خصوصي

 حريم خصوصي در 2 معنا قابل تصور است؛ معناي نخست آن به مفهوم حوزه خصوصي و تعرض‌ناپذير حيات فردي انسان است . حريم خصوصي در معناي دوم مبتني بر حق افراد در مصون بودن از تعرض به حريم خصوصي‌شان به مفهوم اول است كه همان بهره‌مندي از حريم خصوصي است. حق خلوت عبارت است از: «حق داشتن يك چارچوب محافظت شده، امن و خالي از اغيار كه در آن به دور از مداخله و فشار ديگران، شخص آن‌طور كه ميل دارد، زندگي كند.» يكي از مهم‌ترين مباحث مربوط به حق خلوت، شناخت معيار و مصداق‌هاي آن است. بر اساس چه معيار و قاعده‌اي مي‌توان مصداق‌هاي حق خلوت را شناخت؟  در پاسخ بايد گفت معياري قابل پذيرش است كه ناظر بر منافع فرد و جامعه باشد. گرچه در شناسايي مصداق‌هاي تحت شمول حق خلوت اختلاف‌نظر وجود دارد؛ اما 4 مصداق قابل ذكر است: 
1 - ورود بدون اجازه و غيرقانوني به خلوت و حريم خصوصي ديگري مانند بازرسي و تفتيش جيب و كيف افراد.
2-تصاحب و استفاده از اسم، القاب و عناوين و اعتبار ديگري.
3-انتشار اسرار و وقايع خصوصي افراد مانند روابط زناشويي، امور پزشكي، نامه‌هاي شخصي، خصوصيت و ويژگي‌ها و عادات شخصي.
4-انتشار و افشاي اطلاعات نادرست و انتساب آنها به يك شخص مانند نشر اكاذيب و افترا.
قطعنامه كنگره بين‌المللي حقوقدانان مصاديق تعرض به حق خلوت را چنين بيان كرده است: 
1-مداخله در زندگي داخلي و خانوادگي فرد.
2-تعرض به تماميت جسماني و رواني و ايجاد محدوديت‌هاي اخلاقي و معنوي.
3-تعرض به حيثيت، شرافت و شهرت فرد.
4-تفسير مضر و نابجا از گفته‌ها و اعمال شخص.
5-افشاي امور ناراحت‌كننده مربوط به امور خصوصي فرد.
6-استفاده از اسم، هويت و عكس ديگري براي مقاصد تجاري و تبليغاتي. ‌
7-تحت نظر قرار دادن يا توقيف شخص يا جاسوسي كردن درباره او.
8-بازرسي مكاتبات ديگري. 

9- سوءاستفاده از مكاتبات كتبي يا شفاهي او.

10- افشاي اطلاعاتي كه از كسي در نتيجه ارتباط حرفه‌اي گرفته يا داده شده است؛ خلاف قاعده حفظ اسرار شغلي و حرفه‌اي. 
حريم خصوصي معنوي اغلب جنبه سري و محرمانه دارد تا جايي كه در زندگي اجتماعي ما اين دو مساوي هم فرض مي‌شوند. اگرچه حريم خصوصي معنوي الزاما ممكن است محرمانه نباشد با اين وصف داراي حدود و چارچوب معيني باشد كه شخص آن را حريم خود مي‌داند. افراد براي حفاظت از حريم خصوصي معنوي نياز به توجيه ندارند . برخلاف حريم خصوصي مادي كه توجيه قانوني و عرفي آن لازم مي‌آيد.
در حريم خصوصي معنوي لازم نيست ديگران قانع يا براي آن توجيه شوند، بلكه به صرف برخورد حدود آن بايد توسط ديگران مراعات شود. 
متاسفانه در دنياي امروز اين حق چه در محافل و اماكن خصوصي يا اماكن عمومي ناديده گرفته مي‌شود .
به اميد تغيير و نگرش در سبك زندگي .

كارشناس ارشد تشريفات بين‌الملل