گروه سياسي| حسن روحاني، رييس‌جمهوري نشستي با مديران ارشد بخش مسكن داشت؛ بازاري كه در يك سال گذشته و پس از تشديد بحران اقتصادي ناشي از روابط بين‌المللي ايران بسيار ملتهب شد. در اين جلسه محمد اسلامي وزير راه و شهرسازي، عليرضا تابش رييس بنياد مسكن انقلاب اسلامي و شماري از مديران ارشد بخش مسكن حضور داشتند كه به صورت جداگانه، گزارش‌هايي از روند اقدامات انجام شده در دولت يازدهم و دوازدهم در زمينه ساخت مسكن در حوزه‌هاي مختلف شهري، روستايي، بافت فرسوده، حاشيه شهرها و تكميل طرح‌هاي مسكن بجا مانده از دوره‌هاي گذشته مانند مسكن مهر ارايه كردند و سپس حسن روحاني در مورد يكي از بازارهاي ملتهب اين روزها آمارهايي ارايه داد، از رسانه‌ها گلايه كرد و اقدامات دولت در اين حوزه را شرح داد.
حسن روحاني در اين نشست موضوع مسكن را يكي از مسائل مهم اجتماعي، اقتصادي و رفاهي مردم توصيف كرد كه بر كاهش دغدغه آنان در زمينه‌هاي توسعه اشتغال و رشد اجتماعي كشور نيز تاثيرگذار خواهد بود. او با اشاره به اقدامات انجام شده در دولت‌هاي يازدهم و دوازدهم در حوزه‌هاي مختلف مرتبط با بخش مسكن از جمله مسكن شهري و روستايي، تكميل پروژه‌هاي مربوط به طرح مسكن مهر و احياي بافت فرسوده، اظهارنظر كرد و گفت: دولت بايد تلاش كند تا در ۲ سال باقيمانده در بخش مسكن گامي مهم بردارد. در اين راستا دولت بايد از سرمايه‌هايي كه در اختيار دارد، مانند ارايه خدمات ارزان‌قيمت، تسهيل در ارايه جواز، اعطاي زمين و كمك بانك‌ها براي سرمايه‌گذاري در ساخت مسكن استفاده كند.
اما آنچه در سخنراني روز گذشته رييس‌جمهوري بيش از هر چيز مورد توجه قرار گرفت، آماري بود كه او از اجاره‌بها ارايه داد. رييس‌جمهوري با انتقاد از گزارش‌ها و اعداد و ارقامي كه در زمينه افزايش اجاره‌بها از سوي برخي رسانه‌ها منتشر مي‌شود، گفت: بر اساس آمار وزارت راه و شهرسازي در بخش مسكن استيجاري به طور متوسط در تهران ميزان اجاره‌بها ۳۰ درصد افزايش يافته كه اين رقم اميدواركننده است اگرچه مطلوب نيست. او البته اذعان داشت كه اين آمار با آمار و ارقامي كه اين روزها منتشر مي‌شود، متفاوت است.
البته مطابق آخرين آمارهايي كه بانك مركزي بر مبناي آمار سامانه املاك و مستغلات كشور ارايه كرده است، «قيمت هر مترمربع واحد مسكوني به 12 ميليون و 670 هزار تومان رسيد كه نسبت به ماه قبل از آن (فروردين 98) و ماه مشابه سال گذشته (ارديبهشت 97) به ترتيب 12.5 و 111.7 درصد افزايش يافته است.» همچنين «بررسي شاخص كرايه مسكن اجاري در شهر تهران و كل مناطق شهري در ارديبهشت امسال حاكي از رشد به ترتيب 22.6 و 19.7 درصدي است.» با توجه به اين آمار و ارقام و با توجه به اينكه معمولا اجاره‌بهاي مسكن چيزي حدود يك‌دهم قيمت مسكن است، احتمالا افزايش 100 و اندي درصدي قيمت مسكن بر اجاره‌بها افزايش چشمگيرتري گذاشته است.
بنابراين آمارهاي رسمي تقريبا به آماري كه حسن روحاني ارايه داد، نزديك هستند اما آنچه عملا مردم در 3 ماهه اول امسال حس كرده‌اند و افكار عمومي به آن واكنش نشان داده، چيزي متفاوت از اين اعداد و ارقام است. چه آنكه بعد از ارايه اين آمار از سوي رييس‌جمهوري برخي كانال‌هاي خبري و رسانه‌ها نظرسنجي در اين مورد گذاشتند و جالب اينكه اغلب اين نظرسنجي‌ها نشان مي‌داد مردم به اين آمار و ارقام رسمي اعلام شده يا اعتماد ندارند يا در مواجهه با بازار واقعي آنچه لمس كرده‌اند، متفاوت از آنچه اعلام مي‌شود، است. بيان آمارهاي اينچنين كلي گرچه از سوي اصحاب دولت براي ارايه عملكرد مثبت به افكار عمومي است، اما معمولا چون از شرايط روز بازار فاصله‌هايي دارد يا به درستي تبيين و تحليل نمي‌شود همراه با سوءتفاهم است و نتيجه معكوس دارد. رييس‌جمهوري همچنين در خلال صحبت در اين مورد پيشنهاد داد تا شهرداران كلانشهرها طرحي براي اجاره ارزان مسكن به اقشاري كه تحت فشار اقتصادي هستند، ارايه دهند.
اهتمام مسوولان براي احياي بافت‌هاي فرسوده
رييس‌جمهور همچنين در بخش ديگري از سخنان خود بر ضرورت اهتمام بيشتر مسوولان در احياي بافت‌هاي فرسوده اشاره كرد و گفت: بايد تلاش كنيم تا با تكميل طرح‌هاي گذشته در زمينه مسكن و ايجاد و بازسازي خانه‌هايي كه در مناطق مختلف كشور به واسطه بلاياي طبيعي تخريب يا دچار آسيب شده، مسكن مورد نياز مردم را تامين كنيم. روحاني با ابراز تاسف از وقوع حادثه آتش‌سوزي در ميدان حسن‌آباد تهران، يادآور شد كه آثار و ابنيه تاريخي نشان‌دهنده هويت ملي و تاريخي و هنر ايرانيان بوده و ارزشي ملي، فرهنگي و باستاني دارد كه بايد از آنها به خوبي حفظ و حراست كرد. بايد هر آنچه از گذشته براي ما باقيمانده را پاس بداريم، چراكه آثار و ابنيه تاريخي مانند ميدان نقش جهان اصفهان نشان‌دهنده هنر و همت بلند ايرانيان با مهندسي و معماري دقيق است.
چهارشنبه 26 تير حادثه حريق در يك انبار واقع در ميدان حسن‌آباد باعث آسيب‌ديدگي اين ميدان تاريخي شد كه البته روز گذشته خبري مبني بر آغاز بازسازي آن نيز منتشر شد. روحاني هم در خلال صحبت‌هاي خود اشاره كرد كه بر اساس قول شهردار تهران، ميدان حسن‌آباد ظرف ۶ ماه به حالت قبلي بازگشته و اقدامات بعدي براي حفاظت از اين اثر تاريخي انجام خواهد شد.
البته تجربه قول‌وقرارهاي اينچنيني كم نيست چه آنكه بعد از آتش‌سوزي ساختمان پلاسكو در دي سال 1395 نيز بنياد مستضعفان قول داد تا ظرف دو سال ساختمان جديدي بنا كند كه همچنان تكليف آن مشخص نيست. روحاني تلاش و سرمايه‌گذاري در زمينه احياي بافت فرسوده در شهرها را اقدامي ارزشمند دانست و گفت: «كارهايي نظير احياي بافت‌هاي فرسوده و ساماندهي حاشيه‌نشيني در شهرها موجب رفاه بيشتر و افزايش سرمايه زندگي براي مردم خواهد بود.» رييس‌جمهوري همچنين در بخشي از اين سخنراني تاكيد كرد كه هر جا زمين دولتي مناسب براي ساخت و ساز وجود دارد، ضروري است كه براي ساخت مسكن در اختيار دستگاه مربوطه قرار گيرد.
ايجاد و تكميل 9 هزار واحد مسكوني جديد
در بخش ديگري از اين سخنراني روحاني با اشاره به گزارش‌هاي ارايه شده در اين جلسه از سوي مسوولان دستگاه‌هاي ذي‌ربط در بخش مسكن خبر داد كه بنياد مسكن انقلاب اسلامي در بخش مسكن روستايي ۲۰۰ هزار مسكن در سال جاري و ۲۰۰ هزار مسكن سال آينده و وزارت راه و شهرسازي نيز امسال و سال آينده در مجموع ۴۰۰ هزار مسكن را ايجاد و ۵۰۰ هزار مسكن نيز تكميل خواهد كرد. رييس‌جمهوري همچنين ادامه داد: «ايجاد اين تعداد مسكن رقم قابل توجهي است كه بايد بر مبناي قولي كه دستگاه‌ها داده‌اند تا پايان سال ۹۸ و ۹۹ تكميل شود.» روحاني با اشاره به اجراي طرح تامين مسكن كارمندان توسط وزارت راه و شهرسازي گفت: «اگر بتوانيم با برنامه‌ريزي مناسب ظرف چند سال واحدي مسكوني براي كارمندان ايجاد كرده و در اختيارشان قرار دهيم، اقدامي بسيار خوب براي جواناني است كه تازه مشغول به كار شده و با اين كار دغدغه آنها در زمينه تامين مسكن كاهش خواهد يافت.»
نيمه مرداد زمان پايان ترميم و تحويل منازل مسكوني سيل‌زده
«تا نيمه مردادماه سال جاري در مناطق سيل‌زده همه منازل مسكوني كه نياز به ترميم داشته تحويل مالكان خواهد شد.» اين سومين قول و قرار رييس‌جمهوري در حوزه مسكن بود تا مناطق سيل‌زده كه از فروردين سال جاري با آسيب‌هاي جدي در اين حوزه مواجه بوده‌اند به منازل خود بازگردند. رييس‌جمهوري با اشاره به تلاش بخش‌هاي مختلف براي بازسازي مناطق آسيب‌ديده از حوادث و بلاياي طبيعي به ويژه سيل و زلزله گفت: «بر اساس وعده وزير كشور و رييس بنياد مسكن انقلاب اسلامي تا نيمه مردادماه سال جاري در مناطق سيل‌زده همه منازل مسكوني كه نياز به ترميم داشته تحويل مالكان خواهد شد كه اقدامي ارزشمند است.»
روحاني همچنين تاكيد كرد: خانه‌هايي كه نياز به بازسازي كامل داشته‌اند نيز با تلاش دستگاه‌هاي مربوط تا پايان سال تكميل شده و در اختيار مردم در اين مناطق قرار خواهد گرفت. رييس‌جمهوري در پايان نيز با بيان اينكه موضوع مسكن از نگراني‌هاي مردم به شمار مي‌رود، گفت: «امروز آنهايي كه مستاجر بوده و در بافت‌هاي فرسوده زندگي مي‌كنند و مسكن مستقلي ندارند هر يك به‌گونه‌اي دچار مشكل هستند كه دولت وظيفه دارد در اين زمينه به آنها كمك كند.»
وعده كاهش 20 درصدي قيمت مسكن؟!
درست در روزي كه رييس‌جمهوري اعلام كرد اجاره‌بهاي مسكن 30 درصد افزايش داشته، رييس كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي خبر داد كه در آينده‌اي نه‌چندان دور شاهد كاهش قيمت 20 درصدي مسكن خواهيم بود، وعده‌اي كه بيش از آنكه برنامه‌محور باشد علي‌رغم ميل باطني‌مان به نظر بي‌پشتوانه است. البته حتي اگر اين وعده محقق شود در مقابل افزايش 111 درصدي قيمت مسكن نسبت به سال گذشته رقم قابل توجهي نخواهد بود و از نرم افزايش 10 درصدي هر ساله همچنان بيشتر است.
محمدرضا رضايي‌كوچي، رييس اصولگراي كميسيون عمران مجلس خبر داده كه اين كميسيون اخيرا طي جلساتي با وزير راه و شهرسازي مذاكرات جدي در خصوص بحث مسكن و افزايش قيمت غيرمنطقي و نابساماني در اين بازار داشته است. همچنين يكشنبه نيز با محمد اسلامي، وزير راه و شهرسازي جلسه ديگري برگزار خواهند كرد تا بررسي شود اين وزارتخانه براي ساماندهي بازار مسكن چه اقداماتي انجام داده است.
رييس كميسيون عمران مجلس شوراي اسلامي همچنين به «فارس» گفته قرار است در اين جلسه فوق‌العاده، از وزير راه بپرسيم كه اخيرا براي مسكن چه كارهايي انجام داده و در اين رابطه جزييات دقيق اقدامات صورت گرفته را جويا شويم كه اين كار در واقع نوعي اتمام حجت با وزير است..
به‌گفته رضايي كوچي قطعا در اين جلسه فقط ارايه گزارش عملكردمحور نخواهد بود و قطعا ما از وزير سوال مي‌كنيم كه دقيقا چه كار كرده است و خروجي كار خود را بايد به ما بگويد.
نماينده اصولگراي جهرم در مجلس شوراي اسلامي همچنين توضيح داد: «ما در جلسه علني مجلس هم درخصوص مسكن كامل صحبت كرده‌ايم لذا قرار بوده است در اين مدت دولت و وزارت راه در ساماندهي وضعيت مسكن آن هم در فصل نقل و انتقالات اقدام ويژه‌اي داشته باشد.» او در پايان اعلام كرد كه مردم مطمئن باشند قيمت مسكن به زودي كاهش پيدا خواهد كرد و در آينده‌اي نه چندان دور شاهد كاهش ۲۰ درصدي قيمت مسكن خواهيم بود. رقم عجيبي كه به نظر نمي‌رسد بر مبناي يك برنامه مدون و مشخص باشد چون اين نماينده مجلس مشخصا هيچ راهكاري براي رسيدن به اين عدد ارايه نكرده به بازخواست وزير بسنده كرده است.