جملات انگيزشي براي مهار تورم!
پيمان مولوي
به نظر ميرسد دولت سيزدهم در بيان دستاوردهاي اقتصادي و راهبردياش عجله دارد. دولتي كه وعده نصف شدن تورم را داده بود، با آمارها و تفسيرهاي عجيب از تورم نقطه به نقطه به گونهاي فضاسازي ميكند كه انگار تورم در كشور مهار شده است. اين در حالي است كه مردم ردپاي اين بهبود شاخص را در سفرههايشان نميبينند. اساسا هر نوع مهار تورم در ايران نيازمند برنامهريزيهاي درست، علمي و تخصصي است. وقتي اين تصميمسازيهاي علمي اتخاذ شوند و مسير هموار شود، ميتوان نسبت به كاهش مستمر تورم خوشبين بود. اما چنين برنامهريزيهايي در نظام تصميمسازيهاي اقتصادي دولت مشاهده نميشود. بنابراين بيان جملات انگيزشي در خصوص مهار تورم براي مردم ديگر فايده ندارد. دستاورد كه با حرف ايجاد نميشود با سنجههاي مشخص است كه دستاوردها تعيين ميشوند. وقتي دولت ميگويد، تورم را مهار كرده، يعني اجازه نداده است كه تورم بالاتر برود! يعني قيمتها بالا ميرود، اما شدت آن كمي (فقط كمي) كاهش يافته است. اين تناقضات احتمالاتي دارد يا دولت در زمان وعدههاي انتخاباتياش نميدانسته با چه شرايطي مواجه است يا اينكه ميدانسته است و تصور ميكرده فضاي سادهتري در برابرش هست.دولت هيچگونه سياست درستي براي مهار تورم نينديشيده است؛ سياست انقباضي تدارك ديده نشده است؛ ساختار بانكي مشكل دارد، نرخ بهره بانكي هماكنون منهاي 20 درصد است كه خود يكي از عوامل مشكلات اقتصادي است و نهايتا هم مشكل تحريمها وجود دارد كه ريشه بسياري از مشكلات را شكل داده است. تورم در ايران فقط با ابزار اقتصادي قابل كنترل نيست، هر كسي هم كه چنين ادعايي كند يا منفعتطلب است يا دانش اقتصادي كافي ندارد. اقتصاد ايران بايد رشد كند و براي رشد مستمر نيازمند حل مشكل تحريمهاست. وقتي تحريمها نهادينه شود، رشد اقتصادي معنا نخواهد داشت. بايد توجه داشت، طي يك دهه گذشته متوسط رشد اقتصادي ايران صفر بوده است. اين گزاره دقيقا نشان ميدهد چرا ايران رو به عقب حركت ميكند. از زمان بروز تحريمها، ايران رشد اقتصادي صفر داشته؛ نقدينگي در همين بازه زماني 15برابر شده است و فقر هم گسترش يافته، چراكه قدرت خريد مردم از ميان رفته است. اما چه بايد كرد؟
حل اين مشكلات نيازمند برنامهريزي، تخصص و دانش اقتصادي و مديريتي است. تورم ايران بر اثر بهبود روابط با عربستان به تنهايي كاهش نمييابد. ايران بايد مشكلاتش را با غرب حل كند و زمينه پايان دادن به تحريمها و جذب سرمايههاي خارجي را فراهم سازد. تنها در اين صورت است كه ميتوان گامهايي براي رشد و مهار تورم برداشت.