گروه جهان
هرگز اجازه از بين رفتن يك بحران خوب را نده؛ اين يك اصل ماكياوليستي است كه به خوبي حال و هواي اين روزهاي صحنه سياسي امريكا را به واسطه شكاف عميق ميان جمهوري‌خواهان و دموكرات‌ها نشان مي‌دهد. در واقع چالش دولت بايدن با جمهوري‌خواهان نشان‌دهنده اين موضوع است كه اين روزها در امريكا به سختي كاري انجام مي‌شود، مگر اينكه بحراني وجود داشته باشد. يعني سازش ميان دو حزب زماني ايجاد مي‌شود كه يا موضوع چالش‌برانگيز تعطيلي دولت پيش آمده باشد يا اينكه يك فاجعه طبيعي يا جنگ امنيت امريكا را تهديد كند.
در همين رابطه مجله اكونوميست در تازه‌ترين گزارش خود آورده است: در چنين شرايطي است كه بايدن قصد دارد بودجه 106 ميليارد دلاري پيشنهادي خود را براي تامين مالي اهداف دولتش در قبال اسراييل، اوكراين و تايوان به تصويب جمهوري‌خواهاني برساند كه در ظاهر بسيار سرسخت به نظر مي‌رسند. او چند روز قبل طي يك مصاحبه تلويزيوني خطاب به مردم امريكا گفت: ما نمي‌توانيم سياست‌هاي حزبي و اختلافات موجود را فداي مسووليت‌هاي‌مان در قبال ملت كنيم.
بعد از اين صحبت‌ها بود كه روز جمعه بسته پيشنهادي بايدن رونمايي شد؛ بسته‌اي كه 61.4 ميليارد دلار آن مربوط به تامين مالي جنگ اوكراين است و جناح تندرو جمهوري‌خواهان و حاميان ترامپ به‌شدت با آن مخالف هستند. در واقع آنها معتقدند كه كمك‌هاي قبلي امريكا به اوكراين تا آخر تابستان سال آينده كفايت كرده و لزومي به سوزاندن بودجه عمومي در جنگ روسيه با اوكراين ندارند.
البته پيشنهادهاي ديگري را نيز در طرح خود گنجانده كه اميدوار است جمهوري‌خواهان را وسوسه كند. مانند كمك 14.3 ميليارد دلاري به اسراييل كه در طول دو هفته گذشته در حال بمباران غزه و جنگ با حماس است. همچنين بايدن پيشنهاد داده كه 13.6 ميليارد دلار نيز براي تامين امنيت مرزهاي امريكا با مكزيك به منظور مقابله به پناهجويان نيز به بودجه اضافه شود؛ امري كه مورد پسند جمهوري‌خواهان است. از سوي ديگر 2 ميليارد دلار هم براي اهداف امريكا در منطقه هند و پاسفيك در نظر گرفته شده كه در واقع همان كمك به تايوان در قبال چين تعبير و تفسير مي‌شود.
بنابراين طرح جديد دولت بايدن با ظرافتي تدوين شده كه همزمان با اكثريت دموكرات‌ها در سنا در بخش‌هايي نظير حمايت از اسراييل و جلوگيري از ورود مهاجران براي جمهوري‌خواهان نيز مطلوب است. به همين دليل است كه آنها قصد دارند چنين طرحي را به صورت جزو به جزو بررسي كنند تا بتوانند در موضوع اوكراين مخالفت خود را با كاخ سفيد به كرسي بنشانند.
صداي اعتراض‌ها به گوش مي‌رسد
طبق گزارش اكونوميست، اقدامات دولت بايدن صداي اعتراضات را در داخل امريكا بلند كرده است؛ برخي از مردم و گروه‌هاي اجتماعي و حتي جمهوري‌خواهان فرياد مي‌زنند كه ما پولي براي هزينه دولت‌هاي خارجي نمي‌دهيم و اگر دولت هم مي‌خواهد براي مهاجران فكري كند، بهتر است با يك سياست ديگر جلوي آنها را بگيرد. در همين رابطه مارجوري تيلور گرين نماينده كنگره از ايالت جورجيا در پيامي توييتري تاكيد مي‌كند: طرح دولت سه ايراد اساسي دارد. اول اينكه امريكا توان پرداخت چنين هزينه‌هايي را ندارد. دوم اينكه هزينه كردن در يك جا، مانع از رسيدگي به جاهاي دیگر مي‌شود. بعد هم اوكراين فاسدتر از آن است كه بخواهيم براي چنين پول هنگفتي به آن اعتماد كنيم. گفتني است وقتي گزارش وزارت خزانه‌داري امريكا در روز جمعه منتشر شد، كسري بودجه ايالات متحده در سال 2023 به رقم 1.7 هزار ميليارد دلار رسيده است. در همين رابطه است كه در خصوص كمك 60 ميليارد دلاري به اوكراين، مارك كانسيان مشاور ارشد مركز مطالعات استراتژيك و بين‌المللي به اكونوميست مي‌گويد: جنگ اوكراين يك نبرد زميني است كه نيازمند تجهيزات بيشتر نظامي و ارتشي است. اما در مورد تايوان و حمايت امنيتي از آن موضوع فرق مي‌كند. از سوي ديگر نوع نيازهاي نظامي اوكراين و اسراييل نيز از لحاظ ادوات نظامي با يكديگر تفاوت مي‌كند.
از طرف ديگر برخي استدلال مي‌كنند كه اوضاع فساد مالي و اداري در اوكراين بهتر شده و برخي ناظران گزارش داده‌اند كه با رصد فعاليت‌هاي دولت زلسنكي و نهادهاي حاكميتي اين كشور اقدامات ضد فساد كي‌يف در حدي بوده كه بتواند درخواست عضويت در اتحاديه اروپا را مطرح كند.
كودتاي درون‌حزبي
با اين حال موضوع هر چه باشد، فعلا در داخل امريكا علاوه بر يك جنگ تمام‌عيار و علني ميان دموكرات‌ها و جمهوري‌خواهان، يك نبرد داخلي هم در بين خود اعضاي حزب جمهوري‌خواه در جريان است. آنها سه هفته قبل در يك كودتاي درون‌حزبي كوين مك كارتي را از سمت رييس مجلس نمايندگان بركنار كردند. اقدامي كه براي نخستين‌بار در تاريخ امريكا بود كه يك رييس مجلس نمايندگان آن‌هم با راي هم‌حزبي‌هاي خود از كار كنار گذاشته مي‌شود. حالا نيز 20 سال از آن ماجرا گذشته هنوز آنها نتوانسته‌اند بر سر رييس جديد به توافق برسند، به‌طوري‌كه جيم جردن قادر به جذب نظر موافق هم‌حزبي‌هاي خود نشده و ممكن است اين فرآيند تا نزديك به يك ماه ديگر نيز ادامه داشته باشد.
بحث بعدي اين است كه اگر رييس بعدي مجلس نمايندگان يك جمهوري‌خواه تندرو باشد، باز هم شكاف سياسي در امريكا نه تنها ترميم نشده بلكه ممكن است تشديد شود؛ زيرا در اولين گام به‌طور قطع چالش جديد بر سر كمك‌هاي مالي به اوكراين دوباره به راس دعواهاي سياسي تبديل خواهد شد. در همين رابطه شاهد بوديم كه ماه گذشته اكثريت جمهوري‌خواهان كنگره به لايحه 300 ميليون دلاري دولت براي آموزش سربازان اوكرايني راي منفي دادند. حالا هم رييس جديد كنگره با موضوع بودجه كمك به اوكراين مواجه خواهد بود و هم با بحث تعطيلي دولت كه احتمالا در صورت حل نشدن اختلافات كمتر از يك ماه ديگر دوباره به جريان افتاده و احتمالا تمام فضاي سياسي امريكا را به خود مشغول خواهد كرد.
جمهوري‌خواهان در بي‌سابقه‌ترين تنش درون حزبي به سر مي‌برند
احتمال دارد كه تا 17 نوامبر دوباره موضوع تعطيلي دولت پيش بيايد
اعضاي حزب جمهوري‌خواه به‌شدت با تخصيص بودجه به اوكراين مخالف هستند
وجود بحران باعث شده تا بايدن بتواند برخي از برنامه‌هاي خود را پيش ببرد