غزه و جاي خالي فتحي شقاقي
محمود فاضلي
شهيد دكتر فتحي شقاقي مومني شجاع و متفكري مخلص، يكي از چهرههاي درخشاني بود كه مبارزات اسلامي مردم فلسطين در دهه اخير را پديد آورد و همه توان و امكان و جان عزيز خود را بر سر اين جهاد مقدس گذاشت. طلوع خورشيد اسلامي از افق مبارزات فلسطين كه به ملت مظلوم فلسطين جان تازهاي بخشيد، هنگامي آغاز شد كه مدعيان دروغين قضيه فلسطين، از بردن نام اسلام، بهشدت پرهيز ميكردند و با جدا كردن قضيه فلسطين از اسلام، دانسته و ندانسته آرمان فلسطين را به محو و نابودي ميكشاندند.
دكتر فتحي شقاقي در سال ۱۹۵۱ در شهر غزه به دنيا آمد و تحصيلات خود را در رشته رياضيات در دانشگاه «بيرزيت» انجام داد و پس از آن رشته پزشكي را در مصر به پايان رساند. شهيد شقاقي از دانشكده پزشكي دانشگاه (الزقازيق) فارغالتحصيل شد و مدت يكسال نيز در بيمارستان كفرصقير در استان الشرقيه طبابت كرد و پس از آن با تاسيس سازمان جهاد اسلامي، از مصر خارج شد. در مدت اقامت و تحصيل در مصر دهها بحث و بررسي و مقاله و شعر به نامهاي مستعار منتشر كرد كه معروفترين اين نامها (عزالدين الفارس) است. او مقالاتش را در مجله المختار الاسلامي چاپ قاهره با اين اسم امضا كرد. در سال 1978 با تاسيس هسته تشكيلات جهاد اسلامي فلسطين توسط جوانان مسلمان و غيور فلسطيني در دانشگاه الزقازيق و ديگر دانشگاههاي مصر، زمينه اعلام موجوديت سازمان را فراهم آورد. در سال 1980 با تشكيل كادر سياسي منظم سازمان جهاد اسلامي شكل گرفت و بعد از اين، هستههاي آن به قلب فلسطين انتقال يافت تا نقطه آغازين تشكيل سازمان در داخل فلسطين شود و همزمان به آموزش و تربيت كادرهاي جديدي براي جنبش و ساخت نيروهاي نظامي اقدام كرد.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، او كتاب مشهور خود را به نام «خميني راهحل و آلترناتيو اسلامي» نوشت. در سال ۱۹۸۱ از مصر به فلسطين بازگشت. در سال ۱۹۸۳ به مدت ۱۱ ماه در غزه زنداني شد و در سال ۱۹۸۶ نيز يك بار ديگر بهدليل ارتباطش با فعاليتهاي نظامي به چهار سال زندان قطعي و ۵ سال زندان تعليقي محكوم شد.
شهيد فتحي شقاقي ۲۱ مهر ماه ۱۳۷۲در جريان يكي از سفرهاي خود به تهران ميزگردي در محل اقامت خود، توافق ساف با صهيونيستها را زمينهسازي براي استيلاي رژيم صهيونيستي بر منطقه دانست و گفت كه اين سازش درها را به روي رژيم صهيونيستي باز كرد تا به اهداف سياسي و نظامي و اقتصادي خود برسد. در اين توافق هيچ امتيازي به فلسطينيها داده نشده است و در اين قرارداد هيچ صحبتي از عقبنشيني نيست و مساله شهركهاي يهودينشين و موضوع پناهندگان فلسطيني و اشغال قدس همچنان پا برجاست.
اسحاق رابين، نخستوزير وقت اسراييل پس از انجام عمليات گروه حماس در ۲۵ ژانويه ۱۹۹۵ در منطقه «بيت ليد» كه به كشته و مجروح شدن ۱۳۰ اسراييل منجر شد، دستور اعدام انقلابي فتحي شقاقي را صادر كرد. او سالها پيش از انجام اين عمليات تحت نظر عوامل موساد بود. فتحي شقاقي شخصي امنيتي بود كه كمتر در اماكن عمومي ظاهر ميشد و هيچ اطلاعاتي درباره خود يا برنامه كارياش نميداد و اين كار را براي موساد سختتر ميكرد. در نزديكيهاي زمان انجام عمليات ترور، موساد كه از سفر شقاقي به ليبي آگاه شده بود مسيرهاي هوايي و زميني كه يك شخص ميتوانست در سوريه از آنها براي سفر به ليبي استفاده كند، مورد بررسي قرار داد.
عناصر موساد به مالت رفته و در فرودگاه مالت منتظر شقاقي شدند؛ اما شقاقي نه در پرواز اول، نه دوم و نه سوم حضور نداشت. هنگامي كه ديگر موساد نسبت به فرود شقاقي در مالت نااميد شده بود، صداي يكي از عوامل موساد از طريق بيسيم به گوش رسيد كه ميگفت: «يك لحظه صبر كنيد كسي تنها در اينجا نشسته است.» اين عضو موساد به فرد مورد نظر نزديك شده و شقاقي را كه از كلاهگيس استفاده كرده بود، شناسايي كرد. شقاقي در آن زمان يك ساعت در مالت بود و بعد به ليبي سفر كرد بدون آنكه بداند تحت تعقيب است. 26 اكتبر 1995 هنگامي كه شقاقي پس از مشاركت در نشست ليبي به مالت بازگشت، موساد دريافت كه با گذرنامهاي به نام «ابراهيم الشاويش» به ليبي رفته است. شقاقي هنگامي كه وارد ليبي شد، اتاقي را براي يك شب در هتلي كرايه كرد و ساعت 11 شب همان روز براي خريد از هتل خارج شد و به يك مركز تجاري رفت و از آنجا خريد كرد و از آنجا نيز براي خريد به مركز ديگري رفت و پس از بازگشت در حالي كه پياده راه ميرفت، متوجه موتور ياماهايي كه او را تعقيب ميكرد، نشد. در همين هنگام، راننده موتور به شقاقي نزديك شد و يكي ديگر از سرنشينان موتور با اسلحه صدا خفه كن چند تير به سمت سر فتحي شقاقي شليك و او را در 44 سالگي به شهادت رساندند.
پس از آنكه رژيم صهيونيستي مانع خاكسپاري فتحي شقاقي در زادگاه خود در غزه شد،تشييع پيكر شقاقي با حضور هزاران تن از اقشار مختلف مردم در اردوگاه «يرموك» در حومه دمشق برگزار شد. صدها تن از نمايندگان احزاب و گروههاي فلسطيني و لبناني در اين مراسم حضور داشتند. اقدام تروريستي رژيم صهيونيستي در ترور فتحي شقاقي بازتاب گستردهاي در مطبوعات جهان داشت. شهادت فتحي شقاقي موجي از اعتراض در ميان ملتهاي مسلمان به راه انداخت. مردم در كشورهاي مختلف با برگزاري تظاهراتي ضمن محكوم كردن اقدام صهيونيستها در ترور يكي از فرماندهان مقاومت فلسطين بر ادامه راه او تاكيد كردند.