• ۱۴۰۳ پنج شنبه ۱ آذر
روزنامه در یک نگاه
امکانات
روزنامه در یک نگاه دریافت همه صفحات
تبلیغات
بانک ملی صفحه ویژه

30 شماره آخر

  • شماره 5670 -
  • ۱۴۰۲ پنج شنبه ۱۴ دي

خاموشي خالق «زد»

محمود فاضلي

واسيليس واسيليكوس، نويسنده و ديپلمات يوناني در 89 سالگي درگذشت و يونان يكي از چهره‎هاي ادبيات خود را از دست داد. او كه متولد 1934 بود در شهر تسالونيكي بزرگ شد و قبل از عزيمت به آتن براي كار به‎ عنوان روزنامه‎نگار از دانشكده حقوق فارغ‌التحصيل شد. به ‎دليل فعاليت‎هاي سياسي، پس از كودتاي سال 1967، به ‎مدت هفت سال، مجبور به تبعيد شد. بين سال‎هاي 1981 و 1984 به ‎عنوان مديركل كانال تلويزيوني دولتي يونان (ET1) فعاليت كرد. وي از سال 1996 به‎ عنوان سفير يونان در يونسكو خدمت كرده است.
واسيليكوس بيشتر براي رمان «Z» خود شناخته مي‌شود كه در سال 1966 منتشر شد و بر اساس ترور «گريگوريس لامبراكيس»، سياستمدار يوناني در سال 1963 است. اين كتاب در سال 1969 توسط كوستاگاوراس به فيلمي موفق تبديل شد و به جلب‌ توجه بين‌المللي كمك كرد و به وضعيت سياسي يونان در دهه‌هاي 70-1960 اشاره دارد. وي در سياست يونان فعال بود و از سال 1989 تا 1994 نماينده پارلمان يونان بوده است.
واسيليكوس آثار متعدد داستاني و غيرداستاني منتشر كرده و به ‎دليل كمك‌هايش به ادبيات و فرهنگ يونان به‌طور گسترده‌اي شناخته شده است. او در طول زندگي حرفه‌اي خود جوايز و افتخارات متعددي از جمله جايزه كتاب ملي يونان، لژيون افتخار فرانسه و نشان لياقت جمهوري ايتاليا را دريافت كرده است. او كار خود را به ‎عنوان نويسنده در دهه 1950 آغاز كرد و چندين كتاب نوشت، اما اين كتاب «Z» بود كه باعث تحسين بين‌المللي او شد. اين رمان روايتي تخيلي از تحقيقات درباره ترور لامبراكيس، سياستمدار چپ يوناني بود و نقدي بر تباني دولت يونان با گروه‌هاي راست افراطي بود. اين كتاب به‎طور گسترده به چندين زبان ترجمه شد. او همچنان به نوشتن و انتشار آثار داستاني و غيرداستاني ادامه مي‌دهد و در ادبيات و فرهنگ يونان به ‎عنوان چهره‌اي تاثيرگذار باقي مي‌ماند.
واسيليكوس براي چندين دهه صداي برجسته‌اي در محافل روشنفكري و سياسي يونان بود. او از منتقدان اقتدارگرايي و فساد در جامعه يونان بود و از آزادي سياسي و اجتماعي بيشتر حمايت مي‎كرد. علاوه بر «Z» از ديگر آثار برجسته واسيليكوس مي‌توان به «عكس» (1968)، «شماره 31328» (1974)، «دختر ثروتمند» (1981) و «يازدهمين فرمان» (1990) اشاره كرد. او همچنين آثار زيادي در مورد تاريخ و فرهنگ يونان منتشر كرد و از آثار غيرداستاني او مي‌توان «تراژدي يوناني» (1993)، «يونان: مبارزه براي آزادي» (2007) و «يونانيان و اروپا» (2013) نام برد.
واسيليس واسيليكوس به‎طور گسترده به عنوان يكي از مهم‌ترين و تاثيرگذارترين نويسندگان يوناني قرن بيستم در نظر گرفته مي‌شود. آثار او به ده‌ها زبان ترجمه و او هم در يونان و هم در سطح بين‌المللي به ‎دليل مشاركت در ادبيات و فرهنگ شناخته شده است. نوشته‌هاي واسيليكوس اغلب مضامين سياست، قدرت و فساد را بررسي مي‌كند و آثارش به‌ خاطر انتقاد‌هاي او از جامعه و سياست يونان شناخته مي‌شوند. او مدافع سرسخت دموكراسي و حقوق ‎بشر بود و در طول زندگي در سازمان‌هاي مختلف حقوق بشر مشاركت داشت.
در طول زندگي حرفه‌اي خود منتقد سرسخت احزاب و جنبش‌هاي سياسي مختلف يونان بود. در اوايل دهه 2000 از طرفداران حزب ائتلاف چپ موسوم به«سيريزا» بود، اما بعدا از سياست‌ها و رهبري حزب نااميد شد. در سال‌هاي اخير، از حزب محافظه‌كار نئودموكراسي كه هم‌اكنون قدرت را در اختيار دارد و همچنين از حزب ائتلاف چپ انتقاد كرد. واسيليكوس به‌‎رغم موفقيت‌هاي فراوانش، در طول دوران حرفه‌اي خود با انتقادات و جنجال‌هايي نيز روبه‎رو بوده است. برخي او را به همسويي بيش از حد با تشكيلات يونان متهم كرده‌اند، در حالي كه برخي ديگر از ديدگاه‌هاي سياسي و حمايت او از احزاب و جنبش‌هاي سياسي مختلف انتقاد كرده‌اند. بي‎شك واسيليكوس، يكي از ده نويسنده يوناني است كه بيشترين ترجمه را انجام داده است. او بارها از نيكوس كازانتزاكس به نيكي ياد كرده است و گفته بود: «عظمت كازانتزاكس را وقتي فهميدم»، كارت تشكري كه از او هنگام انتشار اولين كتابم دريافت كردم، «به ‎عنوان شناسنامه، در كيف پولم گذاشتم.»
در روز خاكسپاري او بسياري از شخصيت سياسي، هنري و ادبياتي يونان بر مزار او حضور داشتند و با او وداع كردند. پاولوپولوس، رييس‌جمهور پيشين يونان با حضور در مراسم تشييع جنازه واسيليكوس، بيانيه زير را قرائت كرد: «واسيليس واسيليكوس با مرگش «Z» خود را نوشت. او با آثار بزرگ خود نقطه عطفي براي ادبيات يونان و اروپاست. او در ميان ما زندگي خواهد كرد.»

 

ارسال دیدگاه شما

ورود به حساب کاربری
ایجاد حساب کاربری
عنوان صفحه‌ها
کارتون
کارتون