آيا اسراييل به دنبال كشاندن جنگ به خاك لبنان است؟
محمد بيات
سال جديد ميلادي در حالي آغاز شد كه منطقه كوچكي به نام غزه درگير جنگي يكطرفه و ناعادلانه با رژيم صهيونيستي است. با گذشت سه ماه از جنگ «شمشيرهاي آهنين» گروههاي وابسته به محور مقاومت با تشديد حملات در جبهههاي مختلف سعي داشتند تا جلوي پيشروي نيروي زميني اسراييل در باريكه غزه را بگيرند. همزمان نيروهاي سنتكام و كشورهاي اروپايي با فعال كردن استعدادهاي نظامي خود در منطقه غرب آسيا سعي كردند تا نوعي موازنه در برابر محور مقاومت به نفع رژيم صهيونيستي ايجاد كنند. با وجود حملات نقطهاي و هدفمند طرفين منازعه عليه يكديگر، سطح تنش ميان ايران و دولت امريكا به شكل قابل توجهي افزايش يافته است. بهرغم افزايش تبادل آتش در جبهههاي لبنان، درياي سرخ، عراق و سوريه اما به نظر ميرسد به دليل وجود «كانالهاي غيررسمي» و «خطوط نامرئي قرمز» هنوز بحران غزه از كنترل خارج نشده است. با اين حال طي يك ماه اخير نيروهاي سنتكام با اتخاذ موضع تهاجمي در جبهههاي مختلف سعي دارد تا به سلسلهحملات مقاومت پاسخ دهد. در چنين شرايطي سوال كانوني اين يادداشت آن است كه آيا خاورميانه در آستانه جنگ بزرگ منطقهاي قرار دارد؟ گروههاي مقاومت از منظر راهبردي «وحدت ميان ميدانها» متناسب با شرايطي داخلي كشورهاي منطقه سعي كردند تا پايگاهها، انبارها و منافع امريكا و رژيم صهيونيستي را در سراسر منطقه غرب آسيا هدف قرار دهند. به عنوان مثال تنها چند روز پس از عمليات توفانالاقصي؛ ارتش ملي يمن اعلام كرد كه اگر تجاوز صهيونيستها عليه غزه متوقف نشود، مقاومت يمن به وسيله حملات تركيبي جنوب سرزمينهاي اشغالي و درياي سرخ را هدف قرار خواهد داد. به گزارش سازمان تجارت دريايي بريتانيا پس از اعلام اين هشدار بيش از 20 حمله يا اقدام عليه كشتيهاي تجاري- نظامي وابسته به رژيم صهيونيستي و متحدان آن انجام شد. در واكنش به حملات صنعا، لويد آستين با سفر منطقهاي به خليج فارس از شكلگيري ائتلاف دريايي «نگهبانان رفاه» با حضور 39 كشور جهان خبر داد. وظيفه اين ائتلاف دريايي ايجاد «نيروي امنيتي» و شكلگيري خط امن براي كشتيهاي تجاري در درياي سرخ اعلام شده است. با وجود تشكيل اين ائتلاف نظامي و افزايش فشار سياسي مقامات غربي، همچنان حملات انصارالله در محدوده درياي سرخ و تنگه بابالمندب ادامه دارد. به عنوان مثال در روز سوم ژانويه سازمان امنيت دريايي انگليس از شليك 3 موشك از شهر «تعز» يمن به سمت يك كشتي در درياي سرخ خبر داد. در واكنش به تداوم رويكرد نظامي محور مقاومت، روزنامه ديلي تلگراف مدعي شد كه لندن- واشنگتن در حال بررسي طرحي براي حمله هوايي و موشكي به يمن هستند. تنها چند ساعت پس از انتشار اين خبر ديويد كامرون وزير خارجه انگليس در تماس تلفني با امير عبداللهيان، وزير خارجه كشورمان، ايران را مسوول تداوم حملات انصارالله در درياي سرح دانست. مجموعه اين تحولات از افزايش سطح تنشها در محدوده تنگه بابالمندب خبر ميدهد. به گزارش بنگاه خبري فاكسنيوز طي سه ماه اخير نيروهاي مقاومت در عراق و سوريه بيش از 118 بار به پايگاهها و انبارهاي وابسته به ارتش امريكا حمله كردند. در واكنش به اين حملات نيروهاي امريكايي روز شنبه نهم ديماه طي حملات هوايي به شهر مرزي البوكمال نيروهاي مقاومت را در مرز عراق و سوريه هدف قرار دادند. پيش از اين امريكاييها در پاسخ به حمله مقاومت به اطراف فرودگاه اربيل سه پايگاه مرتبط با كتائب حزبالله را هدف قرار دادند. اين حملات سبب شد تا نيروهاي مقاومت در عراق و سوريه به صورت مستمر پايگاههاي امريكا را در منطقه شامات هدف حملات راكتي- پهپادي قرار دهند. برخي كارشناسان معتقدند افزايش پينگپنگي دامنه آتش ميان طرفين منازعه ممكن سبب خارج شدن اوضاع از كنترل و جنگي بزرگ در منطقه شود. در جبهه شمال اما به نظر ميرسد اسراييل رويكرد تهاجميتري اتخاذ كرده باشد. روز چهارشنبه ششم ديماه ارتش اسراييل به وسيله سه موشك خانه شهيد سيد رضي موسوي را در زينبيه دمشق هدف قرار داد. طي سالهاي اخير اين سردار ايراني مسوول پشتيباني و لجستيك جبهه مقاومت در عراق و سوريه بوده است. به فاصله كمتر از يك هفته رژيم صهيونيستي با حمله پهپادي به بيروت شهيد صالح العاروري مسوول شاخه كرانه باختري جنبش حماس را هدف قرار داد. در پاسخ به ترورهاي فوق و حملات پراكنده توپخانه رژيم به مناطق غيرنظامي در جنوب لبنان، بلنديهاي جولان نيز به يكي از اهداف مشروع مقاومت تبديل شد. بامداد پنجشنبه هفتم ديماه مقاومت اسلام عراق اعلام كرد يك هدف استراتژيك را طي يك حمله پهپادي در جنوب شهرك «الياد» در بلنديهاي جولان هدف قرار داده است. مجموعه حوادث جاري در جبهه شمالي اين سوال را در ميان تحليلگران ايجاد كرده است كه آيا تلآويو به دنبال تكرار راهبرد «صدور بحران» و كشاندن جنگ به خاك لبنان است؟ پيش از اين الي كوهن و بني گانتز از محدود بودن زمان مذاكرات ديپلماتيك و احتمال حمله نظامي به مواصع حزبالله لبنان خبر داده بودند. به نظر ميرسد ارتش اسراييل قصد دارد با اتخاذ موضع تهاجمي در برابر مقاومت، بازدارندگي از دست رفته خود را احيا كند. ترور فرماندهان و مقامات ارشد مقاومت در سوريه و لبنان ضمن آنكه ميتواند سبب بازشدن جبهه هشتم در برابر رژيم صهيونيستي شود اما در معنايي ديگر ميتواند نوع تلاش غيرعقلاني از سوي نتانياهو براي پاسخ به مطالبات افكار عمومي اسراييل و پايان جنگ تا پايان ماه جاري ميلادي قلمداد شود. به گزارش نيويورك تايمز آنتوني بليكن وزير خارجه امريكا قصد دارد بار ديگر براي بررسي آخرين وضعيت ميداني و گزينههاي آتشبس به منطقه خاورميانه سفر كند. برخلاف اسراييل كه علاقهمند به گسترش دامنه جنگ است اما دولت بايدن به دليل نزديك بودن انتخابات رياستجمهوري هيچ علاقهاي به جنگ منطقهاي با ايران دارد. تحولات روزهاي آتي مشخص خواهد كرد كه كداميك از طرفين منازعه موفق خواهند شد تا مسير جنگ را مشخص كنند.كارشناس ارشد مسائل خاورميانه