چرا آرد نانوايي‌ها كسر مي‌شود؟
عوارض جراحي اقتصادي بر آرد و نان
به‌طوري كه اكنون حداقل 30 الي 40 درصد نانوايي‌ها آرد كمتري نسبت به سهميه اوليه‌شان دريافت مي‌كنند. يعني نانوايي كه هر 10 روز يك‌بار 100 كيسه آرد دريافت مي‌كرد، يك دفعه با اين موضوع مواجه شده كه آردش 92 كيسه شده است. يعني 8 كيسه بدون هيچ دليلي كسر شده است. يا نانوايي كه 8 كيسه آرد سهميه داشته است، يك‌باره 2 كيسه آرد دريافت كرده است. اتفاقي كه خودمان نمي‌دانيم چرا رخ داده است. ما هر ده روز يك‌بار در غله و فرمانداري هستيم و در پي كشف اين موضوع. اما هنوز فرمانداري هيچ دليل روشني به ما اعلام نكرده است.
سليماني مي‌افزايد: حتي فرمانداري به ما نگفته است به خاطر تخلفات نانوايي‌ها اين اتفاق افتاده است. فقط اعلام كردند برمبناي كاركرد به صورت سيستمي كاهش رخ داده است. اصلا توضيح ندادند بر مبناي چه كاركردي؟ ما نمي‌دانيم اين كاهش سيستمي يعني چه؟ او تاكيد مي‌كند: درحال حاضر نانواياني كه هيچ گونه تخلف در فروش، وزن نان و قيمت نداشته هم در ماه سهميه‌شان كم شده است. سليماني مي‌افزايد: به ما گفتند كارگروهي تشكيل داديم كه در آن به بررسي مساله مي‌پردازد. يعني هر كسي كه سهميه آردش كم شده، مي‌آيد و اعلام مي‌كند و آنها بررسي مي‌كنند. در نهايت اگر از نگاه آنها درخواستش منطقي باشد به او به صورت فوق‌العاده آرد مي‌دهند. يعني آرد كسرشده را نمي‌دهند فقط به صورت فوق‌العاده آرد تخصيص مي‌دهند كه طبيعتا به همه هم تخصيص داده نمي‌شود.
او توضيح مي‌دهد البته برخي نانوايان هم سهميه آردشان زياد شده است ولي آن‌هم مشخص نيست؛ چرا. البته سهميه آرد افرادي كه زياد شده بسيار كمتر از كساني است كه سهميه آردشان كم شده است. الان حدودا سهميه آرد 10 درصد زياد شده است.
صف طولاني نانوايي‌ها و گراني قيمت
با كاهش سهميه آرد چه اتفاقي در نانوايي‌ها افتاده است؟ تقريبا از برج يازده ماه گذشته سهميه آرد نانوايان درحال آب رفتن است. همين اتفاق هم باعث شده در اغلب نانوايي‌ها صف طولاني براي خريد نان حتي با قيمت فضايي نان رخ دهد. حتي در مواردي از قيمت 20 هزار تومان براي هر نان نيز گزارش‌هايي منتشر شده است. رييس اتحاديه نانوايان نان سنگك در اين باره مي‌گويد: «اين رقم براي نانوايي‌هاي آزادپز به دليل اينكه شيوه‌هاي مختلف نان عرضه مي‌كنند، مي‌تواند طبيعي باشد. شما وقتي دو كيسه هم آرد بگيريد بايد مغازه را باز كنيد و به كارگرتان حقوق دهيد و پول آب، برق و گاز را هم پرداخت كنيد.
او تاكيد مي‌كند، مساله اينجاست كه كاهش سهميه آرد نانوايان انگيزه پخت را از آنها مي‌گيرد. او تاكيد مي‌كند اما روي قيمت نان اثر نمي‌گذارد. البته چه سليماني بگويد اين رويداد روي قيمت نان اثر مي‌گذارد يا نه، نانوايي‌ها قيمت نان را افزايش داده‌اند.
دولت به تعهداتش عمل نكرد
طبق اظهارات نانوايان دولت به تعهداتش نسبت به كمك‌هزينه به نانوايان عمل نكرد ولي در مقابل به ما اجازه افزايش قيمت نان را نمي‌دهد. اين موضوع را پيش‌تر نيز «اعتماد» نوشته بود كه نانوايان به دنبال افزايش قيمت نان هستند؛ ديدگاهي كه آنها كماكان بر آن اصرار دارند.
آنها معتقدند نرخ فعلي نان با توجه به نرخ تورم غيرمنصفانه است و آنها از نيمه سال گذشته درحال زيان هستند. رييس اتحاديه نان سنگك در اين باره مي‌گويد: قيمت آردي كه دولت مي‌دهد، صرفا 15 تا 20 درصد هزينه‌هاي نانوايان را پوشش مي‌دهد، بقيه هزينه نانوايان از جمله هزينه دستمزد كارگر، بيمه، ماليات، آب، برق و گاز 85 درصد است كه سالانه درحال رشد است. دو سال گذشته قبض آب براي نانوايي‌ها حداكثر 500 هزار تومان تمام مي‌شد. اما امروز گزارش‌هايي به ما مي‌رسد كه قبض آب 3 ميليون تومان است. كمترين قبض برق حدود يك ميليون تومان است.
سليماني توضيح مي‌دهد سال 1400 دولت به دليل اينكه قيمت نان را زياد افزايش ندهد به ما 15 درصد كمك‌هزينه داد. اين كمك‌هزينه هم از طريق كارتخوان هر شب به حساب نانوايي ريخته مي‌شد. البته ما راضي نبوديم ولي بالاجبار بايد موافقت مي‌كرديم چون دولت حاضر به افزايش قيمت نان نبود. سال گذشته اين كمك هزينه رشد كرد. كمك‌هزينه دولت بين 20 درصد تا 30 درصد شد. نانواياني كه آرد نوع يك داشتند، آرد 665 هزار توماني، 30 درصد كمك‌هزينه دريافت مي‌كردند و به آنهايي كه آرد نوع دو يعني آرد 900 توماني داشتند، 20 درصد كمك‌هزينه مي‌گرفتند. آبان ماه قرار شد اين كمك‌هزينه به 80 درصد برسد. اما چون اين بودجه تامين نشد، كمك‌هزينه هم همان رقم قديمي ماند. هنوز هم اين كمك‌هزينه رشد نكرده است و ما كماكان درحال زيان دادن هستيم. نانوايان مجبور شدند خودشان قيمت نان را زياد كنند اما در مقابل تعزيرات هم جريمه مي‌كند.
امروز نانوايان از شرايط موجود راضي نيستند. برهمين اساس نيز اتحاديه از روزهاي آغازين سال جاري به دنبال رشد قيمت نان است. پيش‌تر «اعتماد» نوشته بود كه نانوايان خواهان افزايش صد درصدي قيمت نان هستند يا حداقل نان به قيمت تورم سال جاري رشد كند؛ درخواستي كه هنوز پاسخي نسبت به آن دريافت نكردند.
رييس اتحاديه نانوايان سنگكي در اين باره مي‌گويد: دو ماه از سال جديد گذشته است اما خبري از نرخ‌نامه جديد مطرح نيست؛ به نظر مي‌رسد دولت مي‌خواهد همان 30 درصد كمك‌هزينه به نانوايان را پرداخت كند و دستوري قيمت نان را ثابت نگه دارد. درحالي كه اتحاديه جزييات قيمت را اعلام كرده است.
كدام نانوايي‌ها جريمه مي‌شوند؟
40 تا 50 درصد مراجعه‌كنندگان به تعزيرات نانوا هستند. گروهي كه از سوي تعزيرات مجبور هستند جريمه سنگين بپردازند. موضوعي كه پيش‌تر نيز «اعتماد» به آن پرداخته بود. شرايطي كه هنوز ادامه دارد. برهمين اساس سليماني مي‌گويد: اگر قرار است جريمه‌هاي سنگين براي نانواياني در نظر گرفته شود نانواياني كه با نرخ‌هاي غيرمتعارف نان مي‌فروشند مشمول جريمه شوند. اين در حالي است كه جريمه‌هاي سنگين بيشتر براي نانواياني كه نان 5 هزار تومان مي‌فروشند در نظر گرفته مي‌شود. پرداخت 30 تا 40 ميليون تومان جريمه از توان نانواها خارج است. پخت نان 3 هزار توماني براي نانوايي سنگكي صرفه اقتصادي ندارد.
او مي‌افزايد: اگر نرخ جديد را به نانواها اعلام مي‌كردند و در آن صورت باز هم شاهد تخلف آنها بوديم؛ مي‌توانستند جريمه سنگين كنند. دولت چطور مجوز افزايش قيمت به شير و تخم‌مرغ و.... مي‌دهد، اما مجوز نرخ جديد نان را اعلام نمي‌كند.
او تاكيد مي‌كند: حتي قيمت گندم نيز رشد كرده است. اما ما بايد با همان نرخ‌هاي قديم كار كنيم.
قطعي دستگاه‌هاي كارتخوان
ظاهرا در هفته‌هاي اخير دستگاه‌هاي كارتخوان نانوايي‌ها نيز به صورت مكرر قطع مي‌شود. درباره دليل اين اتفاق رييس اتحاديه نانوايان سنگكي پيش‌تر به ايلنا گفته بود كه رول كاغذي به دست نانوايان نمي‌رسد و شركت پشتيباني نمي‌تواند پاسخگوي نياز نانوايان باشد و در اين زمينه ضعيف عمل مي‌كند. نانوا بايد حداقل چند مرتبه با شركت تماس بگيرد كه رول كاغذي براي نانوا آورده شود.
او با اشاره به برخي ضعف‌هاي دستگاه‌هاي هوشمند، تصريح كرد: دستگاه‌هاي كارتخوان صفحه كليدي نيز براي نانوايان آورده‌اند و از آنجايي كه برخي نانوايان هنوز شيوه كار با اين دستگاه‌ها را بلد نيستند اختلال‌هايي در اين بين ايجاد شده است. به عنوان مثال يك خريدار به جاي خريد 11 نان 1111 نان ثبت كرد و بعد از مراجعه به اتحاديه در نهايت توانستيم با تماس‌هاي مكرر پولي كه اشتباه واريز شده بود را به حساب شخص بازگردانيم؛ چراكه پشتيباني اعلام كرد كه برگشت پول ندارد.