اميد را زنده نگه داريم
زهرا نژادبهرام
تحولات اخير در منطقه و جهان در كنار مسائل داخلي كه منجر به انتخاب رييسجمهور پزشكيان شد در سالي كه به پايان آن نزديك ميشويم، در كنار جمعي از مشكلات عديده داخل و خارج كشور مويد اين امر است كه ما نيازمند راهي متفاوت براي ايجاد تغيير هستيم . راهي كه با زنده نگهداشتن اميد در ميان مردمان فرصتهاي ايجاد شده از تحولات را به روشني بهره ببريم و تهديدات به وجود آمده را مبدل به فرصت كنيم؛ اين مهم زماني قادر است در وسعت ملي و منطقهاي شكل بگيرد كه اميد را در ميان مردمان زنده نگه داريم . بر اساس سنجشهاي اخير در مطالعههاي مربوط به اميد اجتماعي تا سال 1395 در ارتباط با آينده اقتصادي نزديك به 47درصد اعتقاد به بهبودي وضع موجود داشتند و 42.2درصد وضعيت را ثابت و بدون تغيير ميدانستند. اميد به بهبودي اوضاع اقتصادي در اواخر سال 95 به 17درصد و در مرداد سال 1397 به كمتر از 10درصد رسيد. اميد به بهبودي وضعيت آينده كشور در سال 1400 به 33درصد رسيد. با روي كار آمدن دولت چهاردهم اميد به بهبودي وضعيت به 34.3درصد مشاهده شد. بر اساس اين بررسي مناسب بودن ساختارها براي تحقق وعدههاي رييسجمهور چهاردهم از نگاه 26.7درصد زياد ارزيابي شده و 37.8درصد اين تناسب را در حد متوسط ميدانند كه در مجموع شايد بتوان گفت كه قريب به نزديك به 70 درصد اميد به بهبود دارند؛ نتايج نشان ميدهد، مهمترين عامل نااميدي از نگاه مردم ناكارآمدي مديران است. همچنين مهمترين عامل اميدآفرين در كشور رونق و شكوفايي اقتصادي است(1). لذا از آنجا كه اميد يعني فرداي روشني كه قرار است در كنار هم، كشوري قدرتمند و متكي به سرمايههاي بزرگ فرهنگي و اجتماعي و اقتصادي و سياسي را در معرض ديد همگان قرار دهيم در انتظار نگاهي ديگر است . اگر اميد را به راهي دور و غير قابل انتظار و غير قابل وصل تعبير كنيم ديگر اميد نيست، بلكه توهم است؛ ولي ما نيازمند زنده نگهداشتن اميد هستيم، چراكه در بستر اميد است كه قدرت ساختن و برخاستن برايمان تعريف ميشود . اما راه زنده نگهداشتن اميد به اندازه خود اميد مهم و ضروري است؛ مسووليت حفظ اميد و بالندگي آن بر عهده همه اركان اجتماع است از مدرسه تا خانواده از دولت تا ملت از سازمانها تا وزارتخانهها، از بخش دولتي تا غيردولتي از سازمانهاي غيردولتي تا بخشهاي اقتصادي و... لذا بيتوجهي به زنده نگهداشتن اميد خسارتي آشكار است كه نميتوان آن را پنهان ساخت. شايد بهترين راهكار براي زنده نگهداشتن اميد در جامعه امروز ما تصويرسازي از آينده ممكن است؛ آيندهاي كه ميتواند فرصت بهبود زندگي را دربرداشته باشد. به تعبيري، اگرچه در اميد چاشني خيال هم قابل مشاهده است، اما اميد تكيه بر واقعيت و تواناييهاي يك جامعه دارد. بر اساس نظرسنجيهاي ارايه شده در بالا شايد يكي از مهمترين دليل اين عدم رضايت، نداشتن تصويري از آينده است. يعني آنچه يك خانواده يا يك جوان يا يك زن يا يك كارمند و ... در پيشا روي خود ميبيند؛ اين تصوير مبهم است و در برخي موارد ناروشن كه به تيرگي ميرود، نقش نهادهاي متعدد و گوناگون در كشور در حقيقت، روشنسازي و رفع ابهام است و آن محقق نميشود مگر آنكه بدانيم در كجاي «نقشه آينده» حضور داريم. بخشي از اين شرايط را ميتوان در عدم مشاركت حدود 50 درصدي واجدين شرايط در انتخابات رياستجمهوري مشاهده كرد، اما همچنان نيمي ديگر از مردم اميدوارانه به انتخابات وارد شدند تا دولت چهاردهم بتواند تغيير و بهبود لازم را ايجاد كند .
رييسجمهور پزشكيان اكنون در چالشي سخت گرفتار آمده از يك سو تحولات منطقهاي و بينالمللي و از سوي ديگر كارشكني دشمنان خارجي و رقباي منطقهاي و در كنار همه اينها ساز ناكوك رقباي سياسي در داخل . در برابر همه اينها تنها يك صدا ميتواند اميد را زنده نگه دارد و آن صداي مردم است، اما اين صدا را بايد شنيد و شنيدن آن به معناي ورود به دغدغه مردم است . مردمان اين كشور كه مشكلات متعدد مثل جنگ تحميلي و تحريمهاي ناجوانمردانه را تجربه كردهاند، از هر كوهي مستحكمتر هستند، اما منتظرند ببينند آيا ديده ميشوند. رييسجمهور پزشكيان به صداقت و صراحت و شجاعت شهره است، مردم براي آنكه اميد را در خود زنده نگه دارند، ميخواهند شفاف و صريح با آنها از مشكلات بگويند و درد آنها را بشنوند، آنها ميخواهند موانع را به روشني درك كنند، چراكه آنان صاحبان اصلي اين سرزمين هستند و آنها كه راي ندادهاند، ميخواهند ببينند آنها كه راي دادهاند در اين شنيده شدن تصويري قابل مشاهده دارند كه عرضه كنند. عذرخواهي رييسجمهور در خصوص قطع مازوتسوزي با دو ساعت قطعي برق كه وزير نيروي ايشان به آن استناد كرده بود، عينيتي بود كه مردم از او انتظار داشتند. اميد را در آنها به صراحت و شجاعتش بيشتر كرد، اما در بقيه موارد چگونه؟! در فيلترينگ، در لايحه نفي خشونت عليه زنان، در رفع موانع مبادلات خارجي در FATF و حل مشكلات منطقهاي و جهاني و...! از اينرو زنده نگهداشتن اميد در ميان مردم در تصويرسازي آينده مطمئن نيازمند شفافسازي در عملكرد و پذيرش حقوق مردمان در اينكه بدانند، تعريف ميشود و اين محقق نميشود مگر با عزم جدي رييسجمهور پزشكيان!
1- https: //ircud.ir/fa/content/294431