آرزوي شهري براي «زندگي»
زهرا احمديپور
معاون سابق رييسجمهور
انتخاب دكتر نجفي از سوي شوراي شهر به عنوان شهردار پايتخت خبري خوش براي تهران است.
چندين دهه است كه تهران را مديراني اداره كردهاند كه عموما گسترش كالبدي، بسط سرمايههاي اقتصادي و مدرنيزاسيون شكلي را ابتدا و انتهاي «توسعه» دانستهاند و بر اساس اين باور تهران را به موجود بيقواره و دفرمه فعلي تبديل كردهاند كه هر چه هست، «شهر» به معناي اصولي آن نيست. «خوابگاه» بزرگي است براي ساكناني كه عموما از «تهران»، دستيابي نسبي به غايتي جز پيشرفت اقتصادي برايشان متصور نيست.
تهران براي آنكه «شهر» باشد به تعامل همزمان و بهقاعده سرمايههاي اقتصادي، فرهنگي و اجتماعياش نياز دارد. كلانشهر، فقط به داشتن لباسي زيبا و برج و اتوباني شيك و پهن محتاج نيست؛ به روح و روان سالم هم نياز دارد. وقتي مديريت شهري، مزيتهاي تاريخي، فرهنگي، اجتماعي شهر را ناديده ميگيرد، وضع همين ميشود كه هست؛ «جايي براي خواب و پولدرآوردن و دور دور كردن در اتوبان و خيابان».
قلب تاريخي شهر تهران با پتانسيل عظيم تمركززدايي از شمالشهر و توسعه هويت شهري و محصولات گردشگري تهران در برنامهريزي مديري كه غايتش توسعه كالبدي است اساسا جايي ندارد. مديري كه توسعه را فقط در توسعه اتوبان و تونل شهري ميبيند حتي وقتي سخن از فاصله جنوب و شمال شهر تهران ميكند مدعي ميشود با ساخت بزرگراه امام علي فاصله جنوب و شمال را كم كرده است. چنين مديري اساسا مفهوم فاصله جنوب و شمال را نميداند. فكر ميكند اگر فاصله زماني سفر از جنوب به شمال شهر و بالعكس را با اتوبان كم كند فاصله فقير و غني را در شهر كم كرده است. در مدل توسعه پايدار شهري، توسعه امكانات شهري در وهله نخست مبتني بر شناخت مزيتهاي محلي و منطقهاي و برنامهريزي غيرمتمركز براي توسعه و ترويج اين مزيتها است.
ضرورت اجتنابناپذير مدرنشدن شهر تهران بايد براساس توجه به عناصر تاريخي، هويتي و فرهنگي آن شكل ميگرفته است. دكتر نجفي! به عنوان يك شهروند خوشحالم كه سرانجام فردي در قامت شهردار پا به ساختمان پاركشهر ميگذارد كه بافت تاريخي تهران را بافت فرسوده نخواهد خواند. شهرداري كه شهر تهران را صرفا فضايي براي تعامل اقتصادي با شهروندان نميداند و شهر را موجودي ميخواهد كه در برقراري تعامل تاريخي، فرهنگي و هويتي الكن و ناكارا نباشد.
جناب آقاي نجفي! راه سختي در پيش داريد ولي آرزو ميكنيم موفق شويد تا اشتباه تاريخي در توسعه صرفا كالبدي تهران را اصلاح كنيد و تهران را به «شهر»ي متعادل، متوازن و به جايي براي «زندگي» تبديل كنيد. انتخاب شما «اميد» را در دل ما زنده كرد.