هراس از گشايش جبهه سوم در جنگ غزه
درياي سرخ در آستانه نقطه جوش
به ادعاي دو مقام امريكايي كه نخواستند نام‌شان فاش شود، مقامات ارشد دولت بايدن فعالانه در حال بررسي گزينه‌ها براي حمله به مواضع انصار‌الله در يمن هستند، اين موضع‌گيري ادعايي در حالي اتخاذ شد که انصار‌الله كشتي‌هاي دريايي و تجاري در درياي سرخ را هدف حملات تازه‌اي قرار داد. در همين راستا، يكي از مقام‌هاي امريكايي در گفت‌وگو با پولتيكو مدعي شد: پنتاگون (وزارت دفاع امريكا) در روزهاي اخير گروه ضربتي ناو دوايت دي آيزنهاور را از خليج‌فارس به خليج عدن در سواحل يمن منتقل كرده تا از پاسخ احتمالي ايالات‌متحده به حملات حمايت كند. اين مقام امريكايي كه نخواست نامش فاش شود، مدعي شد ارتش همچنين گزينه‌هايي را براي حمله به انصار‌الله در اختيار فرماندهان خود قرار داده است. به ادعاي ناظران، دولت بايدن به دليل ترس از فعل و انفعال‌هاي حاميان ايران، بازيگراني چون حماس و حزب‌الله و انصار‌الله در يمن، تمايلي به پاسخ نظامي به حملات انصار‌الله ندارد. پيش از اين، پنتاگون به دولت توصيه كرده بود پاسخي به حملات ندهد.با اين همه، گروهي از ناظران مدعي‌اند كه به دليل افزايش قابل توجه حملات در روزهاي اخير اين احتمال وجود دارد كه شوراي امنيت ملي امريكا محاسباتش را تغيير دهد. ناوشكن يو اس‌اس كارني كه در درياي سرخ مستقر است، 14 پهپاد يك‌طرفه را كه از مناطق تحت كنترل انصار‌الله در يمن پرتاب شده بودند رهگيري كرد. در همين حال، يك ناوشكن انگليسي به نام اچ‌ام‌اس دايموند كه به تازگي براي كمك به حفاظت از كشتي‌هاي تجاري وارد منطقه شده، يكي از پهپادهاي انصار‌الله را رهگيري كرد.روز جمعه انصار‌الله كشتي موتوري الجسره با پرچم ليبريا در درياي سرخ را هدف قرار داد. در همان روز، اين گروه دو موشك بالستيك به سمت تنگه باب‌المندب پرتاب كردند كه يكي از آنها به كشتي موتوري با پرچم ليبريا اصابت كرد. كشتي‌هاي جنگي ايالات‌متحده در آن زمان به حملات پاسخ دادند.سخنگوي پنتاگون از اظهارنظر در اين باره خودداري كرده است.ناظران مي‌گويند، حملات انصار‌الله تاثير قابل توجهي بر بازار تجاري داشته است.
منطقه ممنوعه!
مرسك، بزرگ‌ترين شركت كشتيراني جهان، فعلا تمام فرآيندحمل و نقل از طريق تنگه باب‌المندب، گذرگاه حياتي براي محموله‌هاي بار و انرژي كه بين درياي سرخ و خليج عدن در حال حركت هستند را متوقف كرد.اين خبر در حالي منتشر شد كه لويد آستين، وزير دفاع امريكا و ژنرال سي كيوبراون، رييس ستاد مشترك ارتش عازم خاورميانه هستند. قرار است آستين با رهبران اسراييل، بحرين و قطر رايزني داشته باشد. براون در اسراييل به آستين خواهد پيوست. ناظران مي‌گويند، پنتاگون حضور خود در منطقه را تقويت كرده و سه ناوشكن ديگر را در اين هفته به درياي مديترانه اعزام كرده است. اين كشتي‌ها به گروه ضربتي جرالد فورد مي‌پيوندند كه از زمان حمله حماس در 7 اكتبر به اسراييل در درياي مديترانه فعاليت مي‌كند.گروهي از تحليلگران با اشاره به تنش‌هاي حاكم مي‌گويند، جهان در آستانه بحران دريايي است؛ بحراني كه با جنگ اسراييل عليه حماس آغاز شد و حالا تركش‌هايش اقتصاد جهاني را هدف قرار داده است.باب‌المندب تنگه باريكي بين آفريقا و شبه‌جزيره عربستان است كه براساس ارزيابي‌ها 12درصد حجم تجارت جهاني به‌طور معمول از طريق آن و شايد 30 درصد ترافيك كانتينري جهاني از طريق اين آبراه انجام مي‌شود. اين منطقه به منطقه ممنوعه تبديل شده زيرا انصار‌الله مستقر در يمن كشتي‌هاي اسراييلي يا كشتي‌هايي به مقصد اين بازيگر را هدف قرار مي‌دهند. حملات انصار‌الله هفته‌ها ادامه داشته و حالا شدت آن افزايش يافته است.نشريه اكونوميست نوشته، در رويايي با خطر فزاينده فلج شدن كشتي‌ها، صنعت كشتيراني جهاني در حال برقراري وضعيت اضطراري است. اكونوميست مدعي است، اين بحران اقتصاد جهاني را به شكلي منفي تحت تاثير قرار خواهد داد و زمينه‌ساز وقوع جنگي فراگير در خاورميانه خواهد شد. براساس آمارها، درآمد حاصل از كانال سوئز كه منبع درآمد عمده براي مصر محسوب مي‌شود به واسطه شرايط حاكم درگير بحران شده است. از منظري ديگر، براي اقتصاد جهاني، بسته شدن طولاني مدت مسير سوئز هزينه‌هاي تجارت را افزايش خواهد داد، زيرا كشتيراني در سراسر آفريقا تغيير مسير مي‌دهد. همزمان زمان بيشتر، حق بيمه نيز افزايش پيدا خواهد كرد. اگر تصور شود كه بحران امنيتي درياي سرخ، كشتيراني در درياي عرب را تهديد مي‌كند، آبراهي كه يك سوم عرضه نفت جهاني از طريق آن انجام مي‌شود، هزينه‌هاي اقتصادي به‌طور چشمگيري بيشتر خواهد بود.
ماجراجويي پرهزينه شاهين‌هاي اسراييل
همزمان با افزايش تنش‌ها در شمال غزه، يوآو گالانت، وزير دفاع اسراييل و ديگر شاهين‌هاي كابينه، خواستار حمله پيشگيرانه عليه حزب‌الله لبنان شدند. چنين خواسته‌اي موجب نگراني واشنگتن شد، امريكا از ترس وقوع جنگ منطقه‌اي كه به ادعاي ناظران مي‌تواند پاي ساير متحدان ايران را به ميدان باز كند، خواهان خويشتن‌داري طرفين شد. نتانياهو هم با رويكرد شاهين‌هاي كابينه مخالفت كرد، هرچند آنگونه كه گاردين نوشته، بخش وسيعي از سياستمداران و نیز ژنرال‌هاي اسراييلي مدعي‌اند كه جنگ با حزب‌الله اجتناب‌ناپذير است. براساس داده‌هاي يك نظرسنجي كه اواخر نوامبر انجام شد 52 درصد از افرادي كه شركت داشتند، طرفدار حمله فوري به حزب‌الله بودند و تنها 35 درصد مخالف گشايش جبهه ديگري در شمال. با اين حال، راندا اسليم، كارشناس ارشد و مدير حل مناقشه فعال در موسسه خاورميانه، براين باور است كه تشديد تنش‌ها در امتداد مرز متناسب با حملات اسراييل بوده و روند افزايشي داشته است. به گفته او حزب‌الله به دنبال درگيري نيست، ازهمين رو هزينه‌هاي هرگونه ماجراجويي برعهده اسراييل است. اميل هوكايم، مدير امنيت منطقه‌اي در موسسه بين‌المللي مطالعات استراتژيك نيز براين باور است كه «هم ايران و هم حزب‌الله در حال حاضر علاقه‌اي براي ورود به جنگ ندارند. اما اگر اسراييل تصميم بگيرد آنها را درگير كند، حزب‌الله اين كنش را به عنوان جنگ وجودي تعبير كرده و آنگاه جهنم واقعي نمايان خواهد شد.»
فرصتي براي مخالفان «بي بي»
بنيامين نتانياهو بار ديگر با ايده ايالات‌متحده، بريتانيا و آلمان درباب آينده غزه پساجنگ، مخالفت كرد؛ «بي‌بي» تعريف يك دولت موقت تحت نظارت تشكيلات خودگردان فلسطين و در نهايت يك كشور فلسطيني در كنار اسراييل را برنمي‌تابد.در همين راستا، نتانياهو ساعاتي پس از اعتراف ارتش درباره تيراندازي به سه اسير اسراييلي در حالي كه پرچم سفيدي در دست داشتند ضمن تلاش براي انحراف افكار عمومي اسراييلي‌ها، بار ديگر مدعي شد كه مانع از تشكيل كشور فلسطين خواهد شد.او در كنفرانس مطبوعاتي‌اش ادعا كرد: «من افتخار مي‌كنم كه از تشكيل كشور فلسطين جلوگيري كردم، همه مي‌دانند كه اگر تسليم فشارهاي بين‌المللي مي‌شديم و چنين دولتي را در كرانه باختري ايجاد مي‌كرديم، چه اتفاقي مي‌افتاد.»
ناظران مي‌گويند نتانياهو علي‌رغم خشم عمومي از ضعف ساختار امنيتي تحت رهبري «بي‌بي» كه زمينه‌ساز حمله 7 اكتبر حماس شد، براي ماندن در قدرت تقلا مي‌كند.به نوشته نيويورك تايمز، او براي نيل به اهدافش به حزب ليكود و شركاي ائتلاف راست افراطي‌اش، كه اكنون بيش از هر زمان ديگري به فلسطيني‌ها بي‌اعتماد هستند و استدلال مي‌كنند كه راه‌حل دو كشوري خيالي خطرناك است، متوسل شده است.با اين همه، از آن جايي كه جنگ بدون ترسيم چشم‌اندازي ادامه يافته، بسياري از اسراي اسراييلي در غزه درگير سرنوشت مبهمي هستند و فشارهاي بازيگران غربي افزايش يافته، قدرت تسلط «بي‌بي» هم متزلزل شده است.در همين راستا، گروهي از تحليلگران مي‌گويند، كشته شدن اسراي اسراييلي توسط ارتش اين بازيگر، فرصتي است براي مخالفان بمباران غزه؛ همان‌هايي كه مي‌گويند تداوم اين حملات نتيجه‌اي ندارد جز بدنامي بيشتر براي اسراييل و
به خطرانداختن جان اسرا.
گل به خودي
نتانياهو تا به امروز تلاش كرده درخواست‌هاي خانواده‌هاي اسرا مبني بر برقراري آتش‌بس در غزه جهت تداوم رايزني‌ها را ناديده بگيرد.او در كنفرانس خبري‌اش مدعي شد«فشار نظامي براي بازگرداندن اسرا به خانه و همچنين براي دستيابي به يك پيروزي ضروري است.» او در ادامه ادعا كرد«بدون فشار نظامي، ما نمي‌توانستيم چارچوبي ايجاد كنيم كه زمينه‌ساز آزادي 110 اسير شود.» اما علي‌رغم چنين مواضع ادعايي، نتانياهو فعلا به واسطه كشته شدن سه اسير اسراييلي، به‌شدت مورد انتقاد قرار گرفته است. رييس ستاد ارتش و وزير دفاع سريع عذرخواهي كردند و مسووليت را برعهده گرفتند، اما نتانياهو تلاش كرد، اين كوتاهي را گردن نگيرد. ناهوم بارنيا، يكي از معتبرترين مفسران اسراييل، نوشت كه مرگ سه اسير يك تراژدي نبود، بلكه «جنايت جنگي» بود، زيرا «قوانين بين‌الملل در اين مورد بسيار واضح است.» او گفت كه اسراييلي‌ها بايد نسبت به خودشان سختگيرتر باشند. همزمان اكرم عطاالله، ستون‌نويس الايام، روزنامه فلسطيني در كرانه باختري، گفت كه از تيراندازي نيروهاي اسراييلي به اين سه مرد تعجب نكرده و اگر آنها فلسطيني‌هاي غيرمسلح بودند، اسراييل مجبور نمي‌شد آنچه را كه براي آنها اتفاق افتاده را فاش كند.ياگيل لوي، كارشناس نظامي اسراييلي در دانشگاه آزاد اسراييل، از شكاف واقعي بين قوانين رسمي درگيري و تمرين در ميدان جنگ گفت. به باورش« قوانين درگيري توسط نيروها روي زمين رعايت يا اجرا نمي‌شود».
نتانياهو ميدان را واگذار مي‌كند؟
در ميانه افزايش خشم عمومي از فرآيند جنگ در غزه، ديويد كامرون و آنالنا بائربوك، وزراي خارجه بريتانيا و آلمان با انتشار يادداشت مشتركي از اسراييل خواستند تا با فلسطيني‌ها در باب راه‌حل دو كشور مذاكره كند؛ اين دقيقا همان گزاره‌اي است كه نتانياهو تلاش دارد تا مانع از تحققش شود. ناظران مي‌گويد با ورود لويد آستين، وزير دفاع امريكا به سرزمين‌هاي اشغالي، كار «بي‌بي» دشوارتر هم خواهد شد.ناتان ساكس، مدير مركز سياست خاورميانه فعال در موسسه بروكينگز، كه به تازگي از اسراييل بازگشته، مدعي است «نتانياهو با بايدن اختلافي اساسي دارد و در ميانه درگيري‌هاي شديد، به سياست‌هاي افسارگسيخته‌اي متوسل شده و اين بي‌شرمانه است». به باورش نتانياهو عليه بني گانتز، رقيبش به‌پا‌خاسته؛ هماني كه براي ترسيم وحدت وارد كابينه جنگ اضطراري شد و به نظر مي‌رسد كه براي گفت‌وگو با فلسطيني‌ها درباره غزه پس از جنگ از رويكرد ملايم‌تري پيروي مي‌كند.از منظر اين تحليلگر، كشته شدن سه اسير اسراييلي توسط ارتش، فشارها براي برقراري آتش‌بس را افزايش خواهد داد.در اين ميان، برخي منابع كه نخواستند نام‌شان فاش شود مي‌گويند كه با تلاش‌هاي قطر و مصر، رايزني‌ها براي برقراري آتش‌بس و آزادي اسرا ادامه دارد.