روياي تك‌روي‌هاي مستاجر كاخ سفيد
ترامپ: به تنهايي مساله
كره شمالي را حل خواهيم كرد
ميثم سليماني
تناقض‌ها در سياست خارجي دولت جديد ايالات متحده كماكان موج مي‌زند. هنوز مشخص نيست كه دونالد ترامپ در سياست خارجي چه اهدافي را دنبال و شرايط به چه سمتي سوق پيدا مي‌كند. دونالد ترامپ در حالي بناست در آخر هفته جاري با شي جين پينگ، رييس‌جمهوري چين ديدار و گفت‌وگو كند كه روز گذشته يكي از تند‌ترين حمله‌هاي خود را نسبت به پكن در خصوص رفتارهاي اين كشور نسبت به كره شمالي انجام داد. ترامپ روز گذشته رسما اعلام كرده است كه قصد دارد اگر چين موفق به تغيير وضعيت و شرايط پيونگ يانگ نشود، مايل است به تنهايي به سمت مهار برنامه سلاح هسته‌اي كره شمالي گام بردارد. او خطاب به سياستمداران چيني اعلام كرد كه اگر چين نمي‌خواهد به ما در حل مساله پيونگ يانگ كمك كند پس ما آن را به تنهايي حل خواهيم كرد.
ترامپ اين سخنان را در مصاحبه خود با نشريه فايننشال تايمز مطرح كرد كه تعجب بسياري را برانگيخت. او تاكيد كرد كه چين بايد تصميم بگيرد كه آيا مي‌خواهد به ما در خصوص كره شمالي كمك كند يا خير. اگر چين كمك كند كه بسيار خوب است اما اگر آنها تصميم بگيرند كه كمكي انجام ندهند اين موضوع براي هركسي خوب نخواهد بود.
دولت دونالد ترامپ همواره نگراني‌هاي جدي خود را در خصوص تهديدات اتمي كره شمالي بيان كرده است. وزير امور خارجه جديد امريكا در سفر ماه گذشته خود به پكن، به همتاي چيني خود تاكيد كرد تا در راستاي فشار به كره شمالي و كاهش تهديدات آن تلاش كند. حالا نيز كه بناست شي جين پينگ در پايان هفته جاري به واشنگتن سفر كند به نظر مي‌رسد بحث كره شمالي يكي از داغ‌ترين موضوعات گفت‌وگوهاي ميان طرفين خواهد بود.
آنگونه كه وزارت امور خارجه چين در بيانيه مطبوعاتي خود مطرح كرده نشست ميان دو رييس‌جمهور مي‌تواند بيشترين اهميت را در روابط ميان چين و امريكا داشته باشد كه براي ترويج صلح، ثبات و رفاه براي تمام جهان حايز اهميت خواهد بود. گفتني است در طول مبارزات انتخاباتي و پيش از حضور دونالد ترامپ در كاخ سفيد وي همواره استدلال كرده است كه چين به گسترش تسليحات هسته‌اي كره شمالي كمك كرده است. با اين وجود دونالد ترامپ در مصاحبه اخير خود عنوان كرده است كه موضوع تجارت ميان دو كشور انگيزه اصلي مذاكرات ميان دو طرف است.
با اين حال دونالد ترامپ بارها اعلام كرده است كه قصد دارد اقدامات جدي عليه چين براي كاهش تجارت اين كشور با ايالات متحده انجام دهد. از طرفي اما به نظر مي‌رسد كه دونالد ترامپ قصد دارد تا مذاكرات تجاري با پكن را گروگان خود در حل مساله كره شمالي قرار دهد. برخي معتقدند كه اگر طرفين نتوانند براي حل مشكل هسته‌اي كره شمالي به توافق دست پيدا كنند در مذاكرات تجاري نيز دونالد ترامپ علاقه‌مند به حصول به توافق با پكن باشد. او در مصاحبه خود تاكيد كرد كه اگر چين نمي‌خواهد به سمت حل مساله كره شمالي پيش برود، خب ما مي‌رويم. دونالد ترامپ همچنين در پاسخ به اين سوال كه آيا او معتقد است مي‌تواند بدون چين مشكل را حل كند نيز گفت: كاملا
همچنين نيكي هيلي، سفير ايالات متحده در سازمان ملل متحد نيز در مصاحبه با شبكه خبري ABC امريكا نيز گفت: كه ديگر براي چين بهانه‌اي باقي نمانده، آنها نيز نگران هستند. وي افزود: آنها بايد به ما نشان دهند كه چگونه نگران رفتارهاي كره شمالي هستند. چين تنها كشوري است كه مي‌تواند كره شمالي را متوقف كند و آنها نيز اين را مي‌دانند.
امريكا مدعي است كه چين به اندازه كافي بر پيونگ يانگ فشار وارد نكرده زيرا تنها پكن متحد واقعي كره شمالي محسوب مي‌شود و هفتاد درصد تجارت كره شمالي با چين است. با اين وجود چين بارها در پاسخ به اين ادعاها عنوان كرد، در خصوص نفوذ اين كشور در كره شمالي همواره اغراق شده است و ايالات متحده و كره جنوبي بايد تمرينات نظامي سالانه خود را در راستاي تحريك هرچه بيشتر پيونگ يانگ متوقف كنند.
گفتني است در حال حاضر هزاران نفر از نيروهاي امريكايي و كره جنوبي مشغول تمرين سالانه مشترك خود هستند كه تا تاريخ 30 آوريل ادامه خواهد داشت. سخنگوي وزارت خارجه چين در نشست خبري روز 14 مارس خود عنوان كرد: از يك طرف، كره شمالي قطعنامه‌هاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد را در راستاي ممنوعيت پرتاب موشك بالستيك نقض مي‌كند و از سوي ديگر، كره جنوبي، ايالات متحده و ژاپن اصرار بر انجام تمرينات نظامي در مقياس بزرگ دارند كه اين اشتباه است. اين چرخه‌اي است كه مي‌تواند از كنترل خارج شود و چنين سناريويي به نفع هيچ كس نيست.
به نظر مي‌رسد در حال حاضر پكن به دنبال شيوه توقف دوگانه است؛ به اين معني كه كره شمالي برنامه هسته‌اي خود را متوقف كند و در طرف مقابل نيز امريكا و كره جنوبي تمرينات نظامي مشترك خود را متوقف كنند. ايالات متحده اما اين طرح را رد كرد. مارك تونر سخنگوي وزارت امور خارجه در جلسه توجيهي اين وزارتخانه در تاريخ نهم مارس به خبرنگاران گفت: هيچ توازني بين موشك‌هاي غيرقانوني كره شمالي و فعاليت‌هاي هسته‌اي اين كشور و فعاليت‌هاي قانوني و تمرينات مشترك امنيتي قديمي ما با متحدان‌مان در منطقه وجود ندارد.
با اين وجود رسانه‌هاي دولتي كره شمالي نيز نسبت به اين تمرينات همواره انتقاد داشته است. با اين وجود روز دوشنبه ايالات متحده، كره جنوبي و ژاپن اعلام كردند كه دور جديدي از تمرينات از روز 5-3 آوريل آغاز خواهد شد. سخنگوي وزارت دفاع كره جنوبي نيز در بيانيه‌اي عنوان كرد: در راستاي نشان دادن يك عزم و اراده قوي براي مقابله با تهديدات موشكي و هسته‌اي كره شمالي خواهد بود. زيرا كره شمالي به طور پيوسته در حال بهبود موشك‌هاي بالستيك و زيردريايي و توانايي‌هاي خود است. لازم به ذكر است كه كره شمالي از آغاز سال جديد ميلادي موشك‌هاي متعددي را به آزمايش گذاشته كه به گفته تحليلگران مي‌تواند قدرت سلاح‌هاي دوربرد خود را مورد آزمايش قرار دهد.
همچنين در ماه سپتامبر گذشته پيونگ يانگ يك كلاهك هسته‌اي را با قدرت يك بمب هيدروژني آزمايش كرده است، اما آنگونه كه منابع كره جنوبي ارزيابي كردند قدرت اين انفجار حدود 10 كيلو تن بوده كه آن را مي‌توان دوسوم قدرت بمب امريكا در هيروشيما طي جنگ جهاني دوم دانست. گفتني است ركس تيلرسون ماه گذشته ميلادي پس از حضور در مرز دو كره، به پيونگ يانگ هشدار داد كه گزينه نظامي براي مقابله با اين كشور روي ميز است.
هفته شلوغ ترامپ
دونالد ترامپ يكي از شلوغ‌ترين هفته‌هاي كاري پس از حضور در كاخ سفيد را پيش رو دارد. او روز گذشته با عبدالفتاح سيسي رييس‌جمهوري مصر ديدار كرد. همتاي مصري ترامپ همواره مورد غضب باراك اوباما رييس‌جمهوري پيشين ايالات متحده براي نقض حقوق بشر در اين كشور بود. او همچنين روز چهارشنبه با ملك عبدالله دوم پادشاه اردن مهم‌ترين متحد كليدي واشنگتن در خاورميانه ديدار خواهد كرد كه به احتمال زياد اين ديدار تمركز زيادي برروي مبارزه با داعش و تروريسم خواهد داشت و در پايان اين هفته با رييس‌جمهوري چين ديدار خواهد كرد.
قدرتي كه نمي‌توان ناديده گرفت
دونالد ترامپ رييس‌جمهوري ايالات متحده هرچند در دوره مبارزات انتخاباتي خود همواره به سياست‌هاي پكن به خصوص در حوزه تجارت حمله مي‌كرد اما اكنون چين به حدي قدرتمند شده كه حتي اگر دونالد ترامپ بخواهد نيز نمي‌تواند آن را ناديده بگيرد. اكنون چين يكي از ابرقدرت‌هاي منطقه‌اي به حساب مي‌آيد كه مي‌تواند نفوذ امريكا در آسياي شرقي را به چالش بكشد و امريكا نيز از زمان باراك سياست چرخش به شرق را در پيش گرفته است. به گزارش سي‌ان‌ان، روساي جمهور متعددي در امريكا به دنبال اتصال چين به يك سيستم مبتني بر قوانين تجارت جهاني و تلاش براي جلوگيري از هرگونه افزايش تنش با يك ابر قدرت جهان فعلي قدم برداشتند. اما هنوز مشخص نيست كه دونالد ترامپ قصد دارد چه فرمولي را در قبال چين اعمال كند. دونالد ترامپ از توافقنامه ترنس پسفيك كه يك ابتكار عمل سياسي و اقتصادي از سوي اوباما براي مقابله با پكن مي‌دانستند كنار كشيد و در سويي ديگر عليه چين نيز سخن مي‌گويد و در طول مبارزات انتخاباتي چين را متهم به كشتن اقتصاد امريكا كرد. پس از انتخاب شدن به تماس رييس‌جمهور تايوان پاسخ داد و يك پروتكل چهل ساله سياسي را زير پا گذاشت كه چين از اين موضوع به‌شدت ناراحت شد و تا زمان عذرخواهي رسمي رييس‌جمهوري چين ارتباط مستقيم تلفني با دونالد ترامپ برقرار نكرد و در نهايت مجبور شد تا سياست چين واحد را بپذيرد. پيش‌بيني‌ها حاكي از آن است مسائل متعددي روي ميز مذاكره ميان دو رييس‌جمهور است. از جمله آن مي‌توان به بحث تجارت، مانورهاي ارضي پكن در درياي جنوبي چين و تلاش براي كنترل كره شمالي از جمله اين موارد است. حال بايد ديد كه ديدار دو رييس‌جمهور در كاخ سفيد با چه حاشيه‌هايي همراه خواهد بود. زيرا حضور مهمانان رييس‌جمهور جديد امريكا هيچكدام بي‌حاشيه نبوده است. از طرفي مشخص نيست كي مي‌توان اميدوار بود كه اين ديدار بخشي از مشكلات طرفين را حل كند يا اينكه مشكلات را عميق‌تر خواهد كرد.