آیا اروپا قرباني معامله ترامپ و پوتین مي‌شود؟
ديپلماسي داغ در ریاض
گفت‌وگو با مرتضي مكي درباره مذاکرات روسیه و امریکا
یادداشتی از محمدرضا بابايي با عنوان « عربستان‌سعودي؛ كنشگر جديد خاورميانه در سايه نظم جهاني در حال تغيير؟»
حديث روشني
ماركو روبيو، وزير امور خارجه ايالات‌متحده دوشنبه شب وارد رياض شد تا به همراه ساير اعضاي تيم امريكايي با همتايان روس خود مقدمات رايزني‌ها در باب صلح در اوكراين را كليد بزند؛ رايزني‌هايي پرحاشيه كه نمايندگان اوكراين غايبان بزرگش هستند. همزمان روز سهشنبه رسانه‌هاي منطقه‌اي و غربي از آغاز گفت‌وگوها در نشست مقدماتي خبر دادند؛ نشستي كه در قابش مقاماتي از طرف روسيه ازجمله سرگئي لاوروف، وزير امور خارجه اين كشور و يوري اوشاكوف، مشاور سياست خارجي ولاديمير پوتين، براي حضور در آن به رياض سفر كردند. مذاكرات ميان مقامات روسي با همتايان خود يعني ماركو روبيو وزير امور خارجه ايالات‌متحده و مايك والتز مشاور امنيت ملي و استيو ويتكوف نماينده ويژه ايالات‌متحده در خاورميانه در شرايطي آغاز شد كه ديميتري پسكوف سخنگوي كرملين به خبرگزاري رويترز گفت: گفت‌وگوهاي روز سهشنبه بر بازسازي كلي روابط روسيه و امريكا متمركز خواهد بود. همزمان ماركو روبيو، وزير امور خارجه ايالات‌متحده خبر داد مباحث مقدماتي كه در رياض از سر گرفته شده به عنوان پلي براي ورود به گفت‌وگويي گسترده‌تر خواهد بود كه احتمالا به جنگ اوكراين پايان خواهد داد. گفتني است روبيو اظهارات كيت كلاگ، نماينده ترامپ در امور اوكراين كه روز شنبه مدعي شد كه كي‌‌يف در مذاكرات صلح حضور خواهد داشت اما كشورهاي اروپايي كنار گذاشته مي‌شوند را رد كرد. اظهارات متناقض مقامات امريكايي كه از نشست جنجالي مونيخ استارتش زده شد نگراني‌هاي مقامات اروپايي‌ها را در باب امنيت اين قاره تشديد نموده است. در اين ميان گروهي از ناظران از زاويه‌اي متفاوت به نشست اخير نگاه كرده و با گره زدن رايزني‌هاي صلح در اوكراين با طرح ادعايي امريكا براي غزه و خاورميانه مدعي‌اند، برگزاري چنين نشستي در قلب پادشاهي نفوذ فزاينده اين بازيگر را از طريق به‌كارگيري قدرت نرم را بيش از هر زمان ديگري نمايان ساخته است، هرچند در اين باره گمانه‌زني‌ها بسيار است؛ گروهي بر اين باورند كه انتخاب عربستان به عنوان ميزبان گفت‌وگوهاي پرحاشيه جاري به واسطه روابط نزديك بن سلمان با مسكو و واشنگتن است اما گروهي ديگر ادعا مي‌كنند كه ترامپ با ارايه چنين امتيازي به پادشاهي درصدد دريافت امتياز بزرگ‌تري از بن سلمان است؛ امتيازي كه احتمالا به طرح ادعايي ترامپ درباب غزه مرتبط است. بن سلمان فعلا با طرح ادعايي رييس‌جمهوري امريكا كه حول محور كوچ فلسطيني‌ها تعريف شده، مخالف است و تلاش دارد تا با ارايه طرح‌هاي جايگزين و هم‌صدا با ديگر كشورهاي عربي ميدان بازي را تغيير دهد، در اين ميان رويكرد متقابل ترامپ جاي سوال است.
زنگ خطر براي اروپا به صدا درآمد
در شرايطي كه ظاهرا بحران در روابط فرا آتلانتيك به اوج خود رسيده، امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه نشستي غيررسمي با رهبران آلمان، بريتانيا، ايتاليا، لهستان، اسپانيا، هلند و دانمارك همچنين روساي شوراي اروپا و كميسيون اروپا و دبيركل ناتو برگزار كرد. رهبران اروپايي روز دوشنبه درحالي در پاريس گردهم آمدند كه اورسولا فون در لاين رييس كميسيون اروپا هشدار داد كه امنيت اروپا در يك «نقطه عطف تاريخي» قرار دارد. در همين حال، اولاف شولتز، صدراعظم آلمان، پس از نشست اضطراري در پاريس در گفت‌وگو با خبرنگاران خاطرنشان كرد كه اروپا و ايالات‌متحده بايد در باب امنيت اوكراين متحد باشند. او همچنين گفت: «بايد هيچ تقسيم امنيتي و مسووليتي بين اروپا و ايالات‌متحده وجود نداشته باشد.» به باور او، ناتو براساس اين حقيقت بنا شده است كه ما هميشه با هم عمل مي‌كنيم و ريسك را تقسيم مي‌كنيم، به اين ترتيب امنيت خود را تضمين خواهيم كرد و اين نبايد مورد سوال قرار گيرد. با اين همه آن‌گونه كه نيويورك تايمز نوشته، موضع‌گيري اخير مقام‌هاي امريكايي زمينه ساز تشديد شكاف‌هاي فراآتلانتيكي شده است؛ به ادعاي اين نشريه گفت‌وگوهاي مقدماتي براي صلح در اوكراين در شرايطي از روز سهشنبه آغاز شد كه به ادعاي تحليلگران ظاهرا ولاديمير پوتين حين برگزاري مذاكرات حساس امريكا و روسيه كه روز سهشنبه در عربستان‌سعودي براي پايان دادن به جنگ اوكراين از سر گرفته شد، در موقعيت قدرتمندي قرار دارد. به ادعاي مقامات اروپايي دونالد ترامپ به انزواي بين‌المللي رييس‌جمهور روسيه پايان داده، وحدت غرب در مورد اين درگيري را ازبين برده و همچنين ترديدهايي در مورد ميزان تعهد امريكا به دفاع از اروپا ايجاد كرده است. با سيل اظهارات ضدونقيض و متناقضي كه مشاوران ترامپ در اولين سفرشان به اروپا اتخاذ كرده‌اند، نگراني‌ها در اين باب را افزايش داده‌اند كه رييس‌جمهور امريكا ممكن است تقريبا هر توافقي را با پوتين بپذيرد، حتي اگر اين توافق به ضرر اوكراين و اروپا تمام شود. از طرفي غيبت اوكراين در رايزني‌ها كه بخش عمده‌اي از آن به موجوديت اين بازيگر مرتبط است نيز به دغدغه‌اي جدي براي رهبران قاره سبز تبديل شده است با اين حال، زلنسكي گفت كه روز چهارشنبه به طور جداگانه به رياض خواهد رفت و ديدار با محمد بن سلمان را در باب محتواي اين مذاكرات در دستور كار قرار داده است.