در پنجمين جلسه تعيين دستمزد چه گذشت؟
گمانه‌زني نااميدكننده از سبد معيشت
نماينده كارگران در شوراي عالي كار: گردش چرخه توليد بستگي به افزايش توان كارگران دارد
پنجمين جلسه كميته دستمزد شوراي عالي كار با حضور نمايندگان كارفرمايي، كارگري و دولت برگزار شد و اعضاي كميته مزد دوشنبه ۲۹ بهمن ماه روي كليات و مباني تعيين سبد معيشت كارگران از جمله شاخص‌هاي زندگي، كالري‌ها و ميزان گرم مصرفي به توافق رسيدند. در جلسه گذشته كميته مزد، جداول سبد هزينه معيشت وزارت بهداشت ميان اعضاي كميته توزيع شد تا شركاي اجتماعي نظرات خود را روي سبد جديد اعمال و ارايه كنند. اين جداول شامل آمار مسكن، شاخص CPI و سبد غذايي ايرانيان مصوب ۱۴۰۳ وزارت بهداشت است كه به پيشنهاد انستيتو تغذيه تنظيم شده‌اند.
الزام واقعي شدن دستمزد ۱۴۰۴ بر مبناي هزينه‌هاي روز زندگي
بر اساس ماده ۴۱ قانون كار حداقل دستمزد بر مبناي نرخ تورم اعلامي از سوي مراجع رسمي و هزينه سبد معيشت بايد تعيين شود. البته نرخ تورم بانك مركزي مربوط به تمام كالاهاست ولي تاكيد گروه كارگري روي تورم ۱۵ قلم كالاي اساسي سبد معيشت كارگران است كه از برنج و گوشت و روغن تا هزينه‌هاي مسكن و اجاره‌بها، حمل و نقل و پوشاك را شامل مي‌شود. به گفته مقامات كارگري و نمايندگان كارگر در شوراي عالي كار حداقل دستمزد بايد زندگي يك خانوار با ميانگين حدود ۴ نفر را اداره كند. در روزهاي اخير كارشناسان و فعالان حوزه كار بر لزوم تعيين حداقل مزد بر مبناي نرخ تورم و سبد معيشت تاكيد كرده و خواستار واقعي شدن دستمزد ۱۴۰۴ بر مبناي هزينه‌هاي روز زندگي شده‌اند.
سال گذشته در رقم سبد معيشت
اختلاف نظر بود
سال گذشته كميته دستمزد شوراي عالي كار رقم سبد معيشت كارگران را ۱۲ ميليون و ۵۰۰ هزار تومان تعيين كرد و گروه كارگري اين رقم را نپذيرفت و در نهايت روي اين رقم و مباني اختلاف نظر به وجود آمد، به نحوي كه رقم مورد نظر گروه كارگري براي هزينه سبد معيشت ۱۷ ميليون و ۵۰۰ هزار تومان اعلام شد كه ۵ ميليون تومان اختلاف داشت. تاكيد گروه كارگري بر سبد معيشت مطلوب و بعد خانوار ۳.۳ نفر بود ولي گروه كارفرمايي بر سبد مقرون به صرفه و بعد خانوار ۲.۷ نفر اصرار داشت و اختلاف نظر وجود داشت.
به اعتقاد كارشناسان امسال با توجه به توافق گروه كارگري و كارفرمايي و تصويب كليات و مباني در جلسه آخر كميته دستمزد به نظر مي‌رسد كه شوراي عالي كار نيز اين اجماع را بپذيرد و هزينه سبد معيشت براي تعيين دستمزد واقعي پذيرفته شود.
رقم مورد توافق امسال چقدر است؟
محمدرضا تاجيك، نماينده كارگران در شوراي عالي كار در خصوص رقم نهايي سبد معيشت به «اعتماد» گفت: در جلسه روز يكشنبه رقم سبد معيشت نهايي شده و روز گذشته نيز مجددا اين رقم در شوراي عالي كار مطرح شد و به تصويب رسيد و بين شركاي اجتماعي و دولت اين توافق حاصل شد و پس از دو سال اين توافق يك قدم مثبتي بود كه با حمايت سه‌جانبه شركا به يك هدف مشترك رسيديم. تاجيك با اشاره به رقم مورد توافق سبد معيشت افزود: رقم مورد توافق براي اقلام خوراكي 91.188.076 ريال و اقلام غيرخوراكي هم 143.228.572 ريال است كه در مجموع اين رقم سبد هزينه مطابق آمار دي ماه 1403 برابر با 234.416.648 ريال يعني 23 ميليون و 441 هزار و 648 تومان خواهد شد. اين نماينده كارگري تصريح كرد: ملاك اين رقم بر اساس الزام قانونگذار تبصره 2 ماده 41 است و با توجه به اينكه كميته دستمزد ذيل شوراي عالي كار است و با دستور اين شورا هم شروع به كار كرده است طبق نظرات كارشناسي با شركا اجماعي با اين رقم به توافق رسيديم.
خط‌كشي براي تعيين دستمزد
او با بيان اينكه ملاك تعيين دستمزدها بايد رقم سبد معيشت باشد، خاطرنشان كرد: هدف نهايي رسيدن به تعيين مزد بر اساس سبد معيشتي است و مطابق تبصره 2 ماده 41 مي‌بايست با يك خط‌كشي اين اندازه‌گيري صورت گيرد و قانونگذار هم بايد بر اساس رقم سبد معيشت دستمزد كارگران تعيين شود و هر ساله هم با مذاكرات و چانه‌زني‌ها دستمزدها مشخص مي‌شود. تاجيك با بيان اينكه دستمزد سال 1403 اختلاف زيادي با اين رقم سبد معيشتي دارد، ادامه داد: تبعات اين موضوع در چند جلسه بررسي مي‌شود، با توجه به اينكه سبد معيشت دي ماه به اين ميزان رسيده است و ميزان تورم هم بيش از 32 درصد است بايد مشخص شود چه رقمي را به عنوان دستمزد كارگران براي سال 1404 مي‌توان در نظر گرفت.
اين نماينده كارگري با بيان اينكه دولت بايد راهكاري در اين خصوص ارايه دهد، افزود: دستمزدها بايد بر اساس سبد معيشتي تعيين شود هر چند ممكن است امسال يا سال آينده هم اين اتفاق نيفتد اما بايد از دولت اين درخواست را داشت كه قانون را اجرا كند.
تورم موجود چقدر است؟
تاجيك در خصوص طولاني شدن جلسات تعيين دستمزد كارگران در اسفند ماه نيز گفت: خوشبختانه امسال زودتر از سال‌هاي قبل رقم سبد معيشت مشخص شد و اين نياز از سال 1395 كه كميته دستمزد كارش را آغاز كرد حس مي‌شد و از آن زمان بررسي‌ها در حوزه سبد معيشت آغاز شد. اين نماينده كارگري در شوراي عالي كار خاطرنشان كرد: وزير تعاون، كار و رفاه اجتماعي خرد جمعي را به كار گرفته است و نامه‌نگاري‌ها هم با دستگاه‌هاي ذي‌ربط انجام شده است و صندوق‌هاي بازنشستگي، وزارت اقتصاد و... سعي داشتند كه اتفاقي رخ دهد تا براي جامعه مفيد باشد و لزوما هدف نمايندگان كارگري هم اين است كه قدرت خريد كارگران مانند گذشته شود و سفره‌شان مطابق گذشته شود نه اينكه روز به روز كوچك‌تر شود. تاجيك با اشاره به تورم موجود تصريح كرد: تورم كنوني كارگران را تحت فشار قرار داده است و شرايط معيشتي آنها زير اين حجم از گراني در حال خرد شدن است و همين رقم 9 ميليون تومان براي اقلام خوراكي كه تعيين شده، معادل رقمي است كه كارگران براي امسال مزد مي‌گيرند. اين نماينده كارگري خاطرنشان كرد: در كنار رقم اقلام خوراكي كه مورد نياز همه افراد جامعه است، بايد هزينه مربوط به انرژي و اجاره مسكن و حمل و نقل و پوشاك و آموزش را هم در نظر گرفت و اگر اين رقم را امسال حقوق و دستمزد به كارگران بدهند آنها ديگر حتي در چادر هم نمي‌توانند زندگي كنند. تاجيك تصريح كرد: درخواست ما اين است كه دولت به مساله دستمزدها بيشتر وارد شود چرا كه براي به گردش درآمدن چرخ توليد و دستور مقام معظم رهبري مطمئنا بايد توان كارگر را افزايش دهند تا بتواند از كارفرما خريد كند. اين نماينده كارگري گفت: اميدواريم كه با تعاملات انجام گرفته و برطرف شدن اختلاف نظرها سفره كارگران بزرگ‌تر شود.